Οι 4 στους 10 που προσφεύγουν κατά της Εφορίας δικαιώνονται

279

Το υψηλότερο ποσοστό ενδικοφανών προσφυγών που έγιναν εν μέρει ή εν όλω δεκτές από τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (Δ.Ε.Δ.) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) καταγράφηκε φέτος, στο πρώτο οκτάμηνο του τρέχοντος έτους. Από τα στοιχεία που δημοσιοποίησε πρόσφατα η Α.Α.Δ.Ε. για το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου-Aυγούστου 2021 προκύπτει ότι περίπου τέσσερις στους δέκα φορολογούμενους που προσέφυγαν στη Δ.Ε.Δ. δικαιώθηκαν μερικώς ή ολικώς και γλίτωσαν από την πληρωμή φόρων, προστίμων και προσαυξήσεων συνολικού ύψους πολλών χιλιάδων ή ακόμη και εκατομμυρίων ευρώ, που τους είχαν επιβληθεί από τα Ελεγκτικά Κέντρα (Κέντρο Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου – Κέντρο Ελέγχου Μεγάλων Επιχειρήσεων ) και τις Δ.Ο.Υ. για φορολογικές παραβάσεις.

Ειδικότερα, από τα στοιχεία που δημοσιοποίησε πρόσφατα η Α.Α.Δ.Ε. προκύπτει ότι το την περίοδο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2021 το ποσοστό των φορολογουμένων που προσέφυγαν στη Δ.Ε.Δ. και δικαιώθηκαν έστω και εν μέρει ανήλθε στο 39,3%. Το γεγονός αυτό αυξάνει τις προσδοκίες δικαίωσης για πολλούς ακόμη φορολογούμενους, οι οποίοι είτε έχουν ήδη υποβάλει στη Δ.Ε.Δ. ενδικοφανείς προσφυγές, που δεν έχουν ακόμη εκδικαστεί, είτε πρόκειται να υποβάλουν προσφυγές άμεσα, θεωρώντας ότι αδίκως τους επιβλήθηκαν από τις αρμόδιες φορολογικές υπηρεσίες διάφορα ποσά φόρων και προστίμων κυρίως για υποθέσεις φορολογίας εισοδήματος, ΦΠΑ και ακινήτων.

Το ποσοστό των φορολογουμένων που δικαιώθηκαν μερικώς ή ολικώς από τη Δ.Ε.Δ. είναι φέτος μέχρι στιγμής το υψηλότερο σε σύγκριση με τα ποσοστά αποδοχής προσφυγών που είχαν καταγραφεί τα προηγούμενα έτη – από το 2013 – που λειτούργησε η συγκεκριμένη υπηρεσία. Γενικότερα δε, την τελευταία πενταετία, το ποσοστό των προσφυγών που έγιναν δεκτές εν όλω ή εν μέρει από τη Δ.Ε.Δ. αυξήθηκε θεαματικά σε σύγκριση με το αντίστοιχο ποσοστό που είχε καταγραφεί την περίοδο των πρώτων τεσσάρων ετών λειτουργίας της συγκεκριμένης υπηρεσίας (τα έτη 2013-2016).

Η εξέλιξη αυτή οφείλεται σε πολλές αιτίες, η κυριότερη από τις οποίες είναι ότι με αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (Σ.τ.Ε.), που εκδόθηκαν την τελευταία πενταετία κρίθηκαν αντισυνταγματικές όλες οι διατάξεις των ετών 2000-2016 με τις οποίες παρατάθηκαν καταχρηστικά πέραν της πενταετίας οι προθεσμίες παραγραφής χιλιάδων φορολογικών υποθέσεων. Ορμώμενοι από αυτές τις αποφάσεις του Σ.τ.Ε., ολοένα και περισσότεροι φορολογούμενοι άρχισαν να προσφεύγουν κάθε χρόνο στη Δ.Ε.Δ., επικαλούμενοι τα σκεπτικά των αποφάσεων αυτών και ζητώντας την ακύρωση των πράξεων προσδιορισμού φόρων και προστίμων που τούς κοινοποιήθηκαν και τη διαγραφή ή τη σημαντική μείωση των ποσών που τους καταλογίστηκαν. Οι φορολογούμενοι αυτοί κατάφεραν να αποσπάσουν θετικές απαντήσεις, με τις οποίες οι υποθέσεις τους θεωρήθηκαν εκ των υστέρων παραγεγραμμένες κι έτσι δικαιώθηκαν και απαλλάχθηκαν από την υποχρέωση να πληρώσουν τα καταλογισθέντα ποσά. Πολλές από τις περιπτώσεις αυτές αφορούν υποθέσεις φορολογουμένων οι οποίες περιλαμβάνονταν στις γνωστές πλέον «λίστες» μεγαλοκαταθετών του εξωτερικού (Λανγκάρντ, «εμβασμάτων εξωτερικού», Μπόργιανς κ.λπ.).

Μια άλλη αιτία για την οποία κρίθηκαν και εξακολουθούν να κρίνονται, σε αρκετά μεγάλο ποσοστό, θετικά οι προσφυγές των φορολογουμένων είναι διαδικαστικά ή ουσιαστικά λάθη και παραλείψεις των αρμοδίων υπηρεσιών (Δ.Ο.Υ. ή Ελεγκτικών Κέντρων) που καταλογίζουν τα ποσά των φόρων και των προστίμων. Συμβαίνει δηλαδή σε αρκετές περιπτώσεις να καταλογίζονται αδίκως φόροι και πρόστιμα, καθώς δεν λαμβάνεται υπόψη το “πνεύμα” αλλά το «γράμμα» του νόμου. Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις καταλογισμών αυτοτελών προστίμων 100 – 500 ευρώ για εκπρόθεσμες υποβολές τροποποιητικών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος, στις οποίες όμως οι δηλωθείσες τροποποιήσεις αφορούν σε πληροφοριακού χαρακτήρα δεδομένα που δεν επηρεάζουν τα αποτελέσματα των δηλώσεων, δηλαδή δεν μειώνουν ή δεν αυξάνουν τα ποσά των φόρων που έχουν προκύψει με τις αρχικές δηλώσεις. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις οι προσφυγές των φορολογουμένων έγιναν δεκτές και τα πρόστιμα διαγράφηκαν στο σύνολό τους.

Τι δείχνουν τα στοιχεία αναλυτικά
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει δημοσιοποιήσει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), για κάθε έτος της περιόδου 2013-2021:

• Το 2013 οι προσφυγές που εκδικάστηκαν ήταν μόλις 261 και από αυτές έγιναν δεκτές (εν όλω ή εν μέρει) μόλις οι 27 ή το 10,3%.
• Το 2014 εκδικάστηκαν 7.832 προσφυγές και έγιναν αποδεκτές (εν όλω ή εν μέρει) οι 1.346 ή το 17,2%.
• Το 2015 οι προσφυγές που εκδικάστηκαν ήταν 10.222 και αυτές που έγιναν αποδεκτές (εν όλω ή εν μέρει) ήταν μόνο 490 ή το 4,8%.
• Το 2016 εκδικάστηκαν 8.711 προσφυγές και έγιναν αποδεκτές (εν όλω ή εν μέρει) οι 1.381 ή το 15,9%.
• Το 2017 εκδικάστηκαν 10.291 προσφυγές εκ των οποίων έγιναν αποδεκτές εν όλω ή εν μέρει οι 2.205 ή το 21,4%.
• Το 2018, ο αριθμός των προσφυγών που έγιναν αποδεκτές αυξήθηκε θεαματικά. Συγκεκριμένα, εκδικάστηκαν 8.170 προσφυγές και έγιναν αποδεκτές, είτε εν όλω είτε εν μέρει, οι 3.179, δηλαδή το 38,9% των προσφυγών. Απορρίφθηκαν αμέσως ή εμμέσως οι 4.991 προσφυγές ή το 61,1%.
• Το 2019 εκδικάστηκαν από τη Δ.Ε.Δ., 7.138 προσφυγές και έγιναν απεδεκτές – ολικώς ή μερικώς – οι 2.465, ή το 34,5%.
• Το 2020 απασχόλησαν τη Δ.Ε.Δ., 4.951 προσφυγές, από τις οποίες έγιναν αποδεκτές, εν όλω ή εν μέρει  οι 1.886, δηλαδή το 38,1%.
• Το πρώτο οκτάμηνο του 2021 (το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου-Αυγούστου 2021) εκδικάστηκαν από τη Δ.Ε.Δ. 4.296 προσφυγές, από τις οποίες έγιναν αποδεκτές, εν όλω ή εν μέρει, οι 1.689, δηλαδή το 39,3%.