700

Η Kim Yo Jong έχει αναδειχθεί ως η επικρατέστερη διάδοχος του ηγέτη της Βόρειας Κορέας και αδελφού της, Kim Jong Un, μετά τις τελευταίες πληροφορίες για επιδείνωση της κατάστασης υγείας του τελευταίου. Ακόμη και έτσι όμως, δεν πρόκειται να αλλάξουν πολλά, σχολιάζει σε άρθρο άποψης στο δίκτυο CNA ο συντάκτης γεωπολιτικής της Korea Expose, Steven Borowiec.

Την Τρίτη, 21 Απριλίου, για πρώτη φορά σε μια περίοδο που φαινόταν σαν αιωνιότητα, εξαιτίας της πανδημίας του νέου κορονοϊού, μια πολύ ενδιαφέρουσα και με ίσως τρομακτικές προεκτάσεις είδηση κυκλοφορούσε στους δημοσιογραφικούς κύκλους.

Το CNN μετέδωσε, επικαλούμενο έναν Αμερικανό αξιωματούχο με γνώση των πραγμάτων, που διατήρησε την ανωνυμία του, πως ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας βρισκόταν σε θανάσιμο κίνδυνο έπειτα από μια χειρουργική επέμβαση.

Πληροφορίες για την υγεία του Kim

Η εν λόγω αναφορά ήλθε μετά την απουσία του Kim από την επέτειο των γενεθλίων του παππού του, που έχει πεθάνει, μια εκδήλωση σημαντική όχι μόνο για τη χώρα, αλλά και για τον ίδιο προσωπικά.

Οι φήμες για την υγεία του Kim δεν έπεσαν σαν κεραυνός εν αιθρία. Είναι γνωστό εδώ και καιρό πως αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας. Είναι υπέρβαρος, συχνά εμφανίζεται να καπνίζει, αλλά και να προτιμά μια διατροφή υψηλή σε λιπαρά, ενώ έχει δείξει την προτίμησή του για το αλκοόλ. Μάλιστα, όπως απεικονίζουν πολλές φωτογραφίες, συχνά χρησιμοποιεί μπαστούνι για να περπατήσει, αν και είναι νέος (στην τρίτη δεκαετία της ζωής του).

Η Βόρεια Κορέα, όμως, είναι μυστικοπαθής. Δεν επιτρέπει τη λειτουργία ελεύθερων και αντικειμενικών μέσων μαζικής ενημέρωσης, οπότε το καθεστώς προβάλλει μια πολύ προσεκτικά επιλεγμένη εικόνα του εσωτερικού της χώρας.

Οι φήμες για κοινωνική αναταραχή στη Βόρεια Κορέα τείνουν να λαμβάνουν τη μορφή χιονοστιβάδας, προέρχονται από τρίτες, ανώνυμες πηγές ενημέρωσης και καταλήγουν στις διεθνείς συζητήσεις για το τι μέλλει γενέσθαι.

Μόνο η υπόδειξη πως ο Kim δεν αισθανόταν καλά, χωρίς να έχει επιλεγεί οριστικά ο διάδοχος, ήταν αρκετή για να επηρεάσει τις αγορές, όπως χαρακτηριστικά συνέβη με το χρηματιστήριο της Νότιας Κορέας κατά τις επόμενες ημέρες.

Το πέπλο μυστηρίου όμως που καλύπτει την κατάσταση στη Βόρεια Κορέα έκαναν τόσο τη Νότια Κορέα όσο και τον Αμερικανό πρόεδρο, Donald Trump, να απορρίψουν ως “ανακριβείς” τις πληροφορίες για την υγεία του Kim Jong Un.

Σενάρια

Παρ’ όλα αυτά, η συζήτηση για το πώς θα έμοιαζε η Βόρεια Κορέα, ένα κράτος με πυρηνικό στρατιωτικό εξοπλισμό, χωρίς τον Kim στην ηγεσία, έχει πυροδοτήσει πλήθος σεναρίων.

Το πιο ανησυχητικό σενάριο περιγράφει μια χώρα χωρίς ηγεσία, με το κράτος να χάνει την εξουσία, εσωτερικό σπαραγμό, κύμα προσφύγων προς τη γειτονική Κίνα, και ίσως τα πυρηνικά όπλα να πέφτουν σε λάθος χέρια.

Ακόμα όμως και αν πεθάνει ο Kim, μια λαϊκή εξέγερση ή ανατροπή του κυβερνώντος κόμματος θα ήταν εξαιρετικά απίθανη. Προς το παρόν, δεν έχουμε ενδείξεις για την ύπαρξη κάποιου κινήματος στη Νότια Κορέα που να προετοιμάζεται για αυτήν τη στιγμή προκειμένου να επέμβει στα εσωτερικά της γειτονικής χώρας.

Η άνοδος της αδελφής Kim Yo Jong

Η Βόρεια Κορέα γνώρισε, μέχρι στιγμής, μόνο τρεις ηγέτες στην ιστορία της. Ο παππούς του Kim ίδρυσε τη χώρα, και το 2011 ο Kim Jong Un ανέλαβε τα ηνία μετά τον θάνατο του πατέρα του, του Kim Jong II.

Οι περισσότερες φήμες καταλήγουν στην αδελφή του Kim, την Kim Yo Jong, ως την πιο λογική συνέχεια. Εκτός του ότι κατέχει το δικαίωμα να ανήκει στην οικογένεια που ίδρυσε τη χώρα, τα τελευταία χρόνια έχει αναλάβει σπουδαίους και νευραλγικούς ρόλους στο κράτος.

Η Kim Yo Jong συνόδευσε τον αδελφό της σε συνόδους υψηλού κύρους στη Σιγκαπούρη και στο Ανόι, ενώ τον περασμένο μήνα ανέλαβε μέλος του politburo του κυβερνώντος κόμματος, της επιτροπής δηλαδή που είναι υπεύθυνη για τη χάραξη και την τήρηση των αρχών του Κόμματος των Εργατών.

Η εξουσία της έχει φανεί και από το γεγονός ότι προβαίνει σε προσωπικές δηλώσεις στα κρατικά μέσα ενημέρωσης, προασπίζοντας την εθνική ασφάλεια και την πυρηνική στρατιωτική δύναμη της χώρας, συνεχίζοντας την παράδοση της οικογένειάς της.

Χαρακτηριστικά, όταν τον Μάρτιο η Νότια Κορέα καταδίκασε μια στρατιωτική άσκηση της Βόρειας Κορέας, η Kim Yo Jong παρομοίασε την κυβέρνηση της Σεούλ με “ένα καμένο παιδί που παίζει με τη φωτιά”, ενώ αποκάλεσε τη γείτονα “φοβισμένο σκυλί που γαβγίζει”.

Η εξέλιξη και η δημόσια προβολή της Kim Yo Jong δείχνουν πως τόσο ο αδελφός της όσο και ο υπόλοιπος κρατικός μηχανισμός την εμπιστεύονται.

Με αυτές τις τοποθετήσεις η Kim θέλει να δείξει την ισχύ και πυγμή της εντός και εκτός της χώρας. Και αυτό γιατί το πατριαρχικό σύστημα της Βόρειας Κορέας δεν είναι και το ευκολότερο μέρος για να αναδειχθεί μια μικρή σε ηλικία γυναίκα πολιτικός, αλλά και να κερδίσει την αναγνώριση της ελίτ.

Ας μην ξεχνάμε όμως πως αυτό που μετράει στις ανώτερες τάξεις της Β. Κορέας είναι οι δεσμοί αίματος. Οπότε, δεν θα εκπλαγούμε εάν η Kim Yo Jong αναλάβει τον πλήρη (ή έστω ένα μεγάλο κομμάτι από τον) έλεγχο του κράτους, και φυσικά της κληρονομιάς της.

Επίσης, αν και οι μυστικές υπηρεσίες της Σεούλ έχουν αναφέρει πως ο Kim Jong Un έχει τρία παιδιά, κανένα από αυτά δεν είναι τόσο μεγάλο για να τον διαδεχθεί.

Η μετάβαση της εξουσίας

Πώς θα είναι λοιπόν η Βόρεια Κορέα εάν πεθάνει ο Kim Jong Un;

Για τα 25 εκατομμύρια των κατοίκων της, δυστυχώς, θα είναι όπως και τώρα. Ένα απομονωμένο “βασίλειο” όπου οι άνθρωποι -εκτός της ισχυρής και πλούσιας ελίτ- θα ζουν στη φτώχεια και χωρίς δικαιώματα.

Αν και η Β. Κορέα δεν γνωστοποιεί στοιχεία για την οικονομία της, πιστεύεται πως η φτώχεια αγγίζει το 60%. Οι ΗΠΑ, πέρυσι, είπαν πως τέσσερις στους δέκα Βορειοκορεάτες αντιμετωπίζουν έλλειψη βασικών αγαθών.

Οι αλλαγές και οι μεταβάσεις στη Βόρεια Κορέα συνήθως ακολουθούνται από περιόδους αβεβαιότητας και επιθετικότητας. Εάν ο Kim επρόκειτο να πεθάνει και να τον διαδεχθεί κάποιος άλλος, είναι πολύ πιθανό αυτό να οδηγούσε σε κλιμάκωση της έντασης με τις ΗΠΑ.

Εάν υπάρχει ένα χαρακτηριστικό που είναι διαχρονικό σε όλη την ιστορία της Βόρειας Κορέας, είναι το ένστικτο για αυτοσυντήρηση, διατηρώντας τα πράγματα ως επί το πλείστον ίδια και προστατεύοντας τη δύναμη και τα προνόμια της ελίτ.

Άμεση προτεραιότητα, λοιπόν, του νέου ηγέτη στη Βόρεια Κορέα θα είναι η διατήρηση των προνομίων της ελίτ, δηλαδή των ανώτερων στελεχών του Εργατικού Κόμματος και άλλων στρατιωτικών αξιωματούχων, διασφαλίζοντας έτσι και τη δική του ασφάλεια και παραμονή στην εξουσία.

Είναι δελεαστικό να εξατομικεύουμε την πολιτική κρατών όπως η Βόρεια Κορέα, να υποθέτουμε ότι μεμονωμένοι ηγέτες καθοδηγούν τη χώρα, ότι με διαφορετική ηγεσία ίσως έρθει μια ευρεία αλλαγή. Αυτό συμβαίνει σπάνια, ιδίως σε ένα σύστημα τόσο σκληρωτικό όσο αυτό της Βόρειας Κορέας.

Οι ειδήσεις ότι ο Kim Jong Un κινδυνεύει δημιουργεί την ευκαιρία να φανταστεί κανείς μια διαφορετική Βόρεια Κορέα, ίσως ένα μέρος όπου κανείς δεν λιμοκτονεί και η κυβέρνηση ενδιαφέρεται περισσότερο για τη διασφάλιση της ευημερίας του πληθυσμού.

Δυστυχώς, ακόμη και αν ο Kim πεθάνει, δεν υπάρχει κανένας λόγος να περιμένουμε κάτι τέτοιο.