Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις στο Google NewsΣημαντικές αλλαγές αναμένονται στις ασφαλιστικές εισφορές των μη μισθωτών, αλλά και στον τρόπο υπολογισμού των αυξήσεων των συντάξεων από το 2025 και μετά. Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις, ως δείκτης αναφοράς θα λαμβάνεται ο δείκτης μεταβολής των μισθών.
Η θεσμοθέτηση αυτής της αλλαγής έγινε ήδη από το 2020, ωστόσο η εφαρμογή της θα ξεκινήσει από το επόμενο έτος. Ήδη, στο Υπουργείο Εργασίας έχει συγκροτηθεί η αρμόδια Επιτροπή, η οποία θα συνεργαστεί με την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία (ΕΛΣΤΑΤ) για τον καθορισμό του συγκεκριμένου δείκτη.
Ο δείκτης θα λαμβάνει υπόψη τη μεταβολή των μισθών από το 2002 και μετά. Με βάση το αποτέλεσμα που θα προκύπτει, θα καθορίζεται εάν οι νέες συντάξεις θα είναι υψηλότερες ή χαμηλότερες από τις τωρινές. Ανάλογες επιπτώσεις θα έχουν οι αλλαγές και στις ασφαλιστικές εισφορές των μη μισθωτών.
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι έως τώρα, η παρέμβαση σε αυτά τα δύο πεδία γινόταν κυρίως με βάση την ετήσια πορεία του πληθωρισμού. Η στροφή προς τον δείκτη μεταβολής των μισθών φέρνει στο προσκήνιο μια νέα παράμετρο, η οποία αναμένεται να επηρεάσει σημαντικά τόσο το ύψος των συντάξεων όσο και τις ασφαλιστικές εισφορές.
Έτσι προέκυψαν δύο διαδοχικές αυξήσεις στις καταβαλλόμενες συντάξεις το 2023 και το 2024 (αντίστοιχα 7,5% και 3%), αλλά καταγράφηκαν και δύο ανάλογες αυξήσεις στις ασφαλιστικές εισφορές των μη μισθωτών ασφαλισμένων (9,6% το 2023 και 3,5% το 2024).
Το νέο μοντέλο δεν θα έχει επίδραση στις καταβαλλόμενες συντάξεις, αλλά θα επηρεάζει το ύψος των νέων συντάξεων, που θα προκύψουν από το 2025 και μετά. Ουσιαστικά, η συγκεκριμένη παρέμβαση που είχε προβλεφθεί στον «νόμο Βρούτση» (ν. 4670/20) στοχεύει σε πιο «δίκαιες» συντάξεις, αλλά και ασφαλιστικές εισφορές, αφού θα συνδέονται πιο άμεσα με τους μισθούς που καταβάλλονται κατά την τρέχουσα, αλλά και την αμέσως προηγούμενη χρονική περίοδο.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, για τις ασφαλιστικές εισφορές «από την 1η Ιανουαρίου 2025 και εφεξής τα ποσά των ασφαλιστικών κατηγοριών προσαυξάνονται κατ’ έτος κατά τον δείκτη μεταβολής μισθών».
Η εγκύκλιος του ΕΦΚΑ
Σχετική επισήμανση έχει ήδη γίνει και από τον ΕΦΚΑ, καθώς σε εγκύκλιο του Φορέα έχει καταγραφεί ότι «η αναπροσαρμογή των συντάξιμων αποδοχών, για το διάστημα έως και το έτος 2024, διενεργείται κατά τη μεταβολή του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. Η προσαύξηση των συντάξιμων αποδοχών για το διάστημα από το 2025 και εφεξής διενεργείται με βάση τον δείκτη μεταβολής μισθών, που υπολογίζεται από την ΕΛΣΤΑΤ».
Το πρόβλημα που ενδεχομένως να προκύψει, όμως, αφορά περιόδους κατά τις οποίες οι μισθοί κινήθηκαν σε χαμηλά επίπεδα, κάτι που συνέβη την τελευταία 15ετία, λόγω της οικονομικής κρίσης που βίωσε η χώρα.
Εκεί, είναι πιθανό ο δείκτης μισθολογικού κόστους να μην καταλήξει σε ιδιαίτερα θετικό αποτέλεσμα για τις συντάξεις που θα απονέμονται από το νέος έτος και μετά. Αντίστοιχα, λόγω πιθανής μείωσης εσόδων για τον ΕΦΚΑ, ίσως προκύψει περαιτέρω επιβάρυνση για τους μη μισθωτούς ασφαλισμένους, καθώς θα πρέπει να καλύψουν τη διαφορά που ενδεχομένως να προκύψει, με υψηλότερες ασφαλιστικές εισφορές που θα πρέπει να καταβάλλουν.
Πάντως, ο καθορισμός ενός τέτοιου δείκτη φαίνεται ότι δεν αποτελεί εύκολη υπόθεση. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ, που καταγράφει σε «πραγματικό χρόνο» τις ροές μισθωτής απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα, κάνει μια ισχνή αναφορά περί αύξησης «μέσου μισθού», που για το 2023 ήταν 6,3%, χωρίς πάντως να εστιάζει σε αυτό το μέγεθος, ακριβώς επειδή δεν θεωρεί ως απόλυτα έγκυρη, άρα και αξιόπιστη στατιστικά, τη διαδικασία συλλογής στοιχείων.
