Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις στο Google NewsΣτις υπώρειες του Υμηττού, στου Παπάγου, μέσα στο πράσινο, φιλοξενείται από το 2004 το Iδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ) – το πιο σύγχρονο και πρωτοποριακό ερευνητικό κέντρο στην Ελλάδα. Ανάμεσα στις «πρωτιές» που καταγράφει είναι και ο εντοπισμός των μεταλλάξεων του κορωνοϊού.
Η ατμόσφαιρα ειδυλλιακή, αλλά εδώ μέσα, σε αυτό το αχανές συγκρότημα των 32.000 τ.μ. και στα υπερσύγχρονα εργαστήρια του Ελληνικού Κέντρου Γονιδιωματικής, εντοπίστηκαν τα πρώτα στελέχη μετάλλαξης του κορονοϊού στη χώρα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τo ΙΙΒΕΑΑ είναι το μεγαλύτερο Σχολείο Βιοϊατρικής Έρευνας στην Ελλάδα όπου περισσότεροι από 450 ερευνητές όλων των βαθμίδων, συμπεριλαμβανομένων των μεταπτυχιακών σπουδαστών, υποψηφίων διδακτόρων, μεταδιδακτορικών επιστημόνων και τεχνικών ασκούν τις ερευνητικές δραστηριότητές τους στο IIBEAA και υποστηρίζονται από 52 υπαλλήλους, των κλάδων οικονομικών, διοικητικών, τεχνικών και μηχανικών.
Στο ΙΙΒΕΑΑ διεξάγονται 6 Μεταπτυχιακά προγράμματα εξειδίκευσης σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου φοιτούν 150-200 μεταπτυχιακοί φοιτητές κατ’ έτος. Επίσης, στεγάζει 50 ερευνητικές ομάδες που εστιάζουν τις δραστηριότητές τους στην κατανόηση των βασικών μηχανισμών και της παθοφυσιολογίας του ανοσολογικού συστήματος, του καρδιαγγειακού και νευρικού συστήματος, καθώς επίσης των βλαστοκυττάρων, της ανάπτυξης, της γήρανσης και του καρκίνου.
Το ΙΙΒΕΑΑ στεγάζει 50 ερευνητικές ομάδες που εστιάζουν σε παθοφυσιολογία, ανοσολογικό, καρδιαγγειακό, νευρικό σύστημα, βλαστοκύτταρα, ανάπτυξη, γήρανση και καρκίνο / Φωτογραφία για το iefimerida: Menelaos Myrillas/Sooc
Πρόεδρος του Ιδρύματος, τον οποίο τοποθέτησε η Ακαδημία Αθηνών, είναι ένας ξεχωριστός άνθρωπος: Ο πρώην πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος. Σεμνός από τη φύση του, είναι… ακριβοθώρητος, αποφεύγει τη δημοσιότητα.
Στο πρωτοποριακό Ιδρυμα όπου η αριστεία βρίσκει την έκφρασή της, μας ξενάγησαν ο διευθυντής του Εργαστηρίου του Ελληνικού Κέντρου Γονιδιωματικής, ακαδημαϊκός Δημήτρης Θάνος, καθώς και ο Τάσος Γαϊτάνης (ναι, ο γνωστός, ο εκπρόσωπος Τύπου της ΝΔ), ο οποίος είναι ειδικός λειτουργικός επιστήμονας στη βαθμίδα του καθηγητή και υπεύθυνος λειτουργίας του εργαστηρίου προκλινικής απεικόνισης PET/CT.
Το μότο του ιδρύματος στηρίζεται στο τρίπτυχο:
«Ανάπτυξη state of the art των ερευνητικών υποδομών με τους ανθρώπους να τα αξιοποιούν,
επιστημονική αριστεία (οπότε παράγεται καινούργια γνώση) και
επένδυση στην καινοτομία μέσω της παροχής προηγμένων υπηρεσιών.
Πώς έγινε ο εντοπισμός των πρώτων τεσσάρων κρουσμάτων βρετανικής μετάλλαξης Φωτογραφία για το iefimerida: Menelaos Myrillas/Sooc
Πάμε τώρα στα ενδότερα του Ιδρύματος και στα πιο… επίκαιρα.
Πώς έγινε ο εντοπισμός των 4 πρώτων κρουσμάτων βρετανικής μετάλλαξης
Ο Δημ. Θάνος, αφού μάς εξηγεί ότι είναι λάθος ο όρος «μεταλλάξεις» και ο σωστός είναι «διαφορετικά στελέχη», μας επιβεβαιώνει αυτό που γνωρίζουμε: «Σήμερα η βρετανική μετάλλαξη είναι στο 80%-90% των θετικών δειγμάτων στην Αττική».
«Υπάρχει πολύ μεγάλη ανησυχία για το βρετανικό στέλεχος. Το βρήκαμε εδώ στο Ίδρυμα, στις 3 Ιανουαρίου 2021, σε 4 από τα 6 δείγματα που μας είχαν σταλεί από την πολιτική προστασία. Ήταν 6 ταξιδιώτες από την Αγγλία, οι οποίοι είχαν διαγνωστεί θετικοί με rapid test. Να σημειώσουμε ότι αυτοί οι 4 ήταν πλήρως ασυμπτωματικοί. Ο ένας μάλιστα ήταν Γερμανός και έκανε μεγάλη φασαρία στο κράτος γιατί τον είχαν δέκα μέρες σε ένα ξενοδοχείο και ήθελε να φύγει. Τελικά τον κράτησαν μέχρι να αρνητικοποιηθεί» περιγράφει ο διευθυντής του Εργαστηρίου του Ελληνικού Κέντρου Γονιδιωματικής.
Ο διευθυντής του Εργαστηρίου του Ελληνικού Κέντρου Γονιδιωματικής, ακαδημαϊκός Δημήτρης Θάνος -Φωτογραφία για το iefimerida: Menelaos Myrillas/Sooc
«Εστάλησαν τα δείγματα εδώ, παραμονή Πρωτοχρονιάς. Αφού επιβεβαιώσαμε μέσω μοριακού τεστ ότι είναι πράγματι θετικά -γιατί το rapid test δεν είναι τόσο ακριβές όσο το μοριακό- προχωρήσαμε στην αλληλούχηση όλου του γονιδιώματος του κορωνοϊού. Ταυτοποιήσαμε στις 3 Ιανουαρίου και ειδοποιήσαμε τον ΕΟΔΥ και την Πολιτική Προστασία ότι 4 από τους 6 ταξιδιώτες έχουν τη βρετανική μετάλλαξη. Ευτυχώς, τους είχαν βάλει σε καραντίνα καθώς είχαν υποψία μήπως. Καθώς τότε το βρετανικό στέλεχος δεν είχε φτάσει στην Ευρώπη, εξαπλώνονταν στη Βρετανία. Επίσης, ταυτοποιήσαμε και άλλες περιπτώσεις βρετανικού στελέχους ελέγχοντας δείγματα, τα οποία λαμβάνουμε εδώ και κάνουμε ανάλυση».
DNA θετικών δειγμάτων κορωνοϊού υφίστανται γονιδιωματική ανάλυση – Φωτογραφία για το iefimerida: Menelaos Myrillas/Sooc
Οπως σημειώνει ο κ. Θάνος, «το ΙΙΒΕΑΑ λαμβάνει περί τα 1.500 δείγματα κάθε μέρα στα οποία κάνουμε PCR έχουμε όλη την 1η Υγειονομική Περιφέρεια Ελλάδος, έχουμε τα περισσότερα νοσοκομεία των Αθηνών, μας στέλνουν δείγματα και ενημερώνουμε τον ΕΟΔΥ ότι από αυτά τόσα είναι θετικά. Από αυτά τα θετικά λοιπόν, αρχίσαμε να βρίσκουμε σιγά σιγά και άλλα με τη βρετανική μετάλλαξη. Ειδοποιήσαμε τις αρχές και τότε ο υπουργός Υγείας ο κ. Κικίλιας ανακοίνωσε τη δημιουργία του εθνικού δικτύου γονιδιωματικής επιτήρησης, σύμφωνα με το οποίο τα εργαστήρια τα οποία ταυτοποιούν θετικά δείγματα σε όλη τη χώρα θα στέλνουν σε εμάς τα θετικά για sequencing στο ΙΙΒΕΑΑ. Από τότε, τις 22 Ιανουαρίου, έχουμε κάνει γύρω στις 5.000 γονιδιωματικές αναλύσεις -ένα νούμερο πραγματικά τεράστιο για τα δεδομένα της χώρας μας. Όμως υπήρξε τεράστιο ενδιαφέρον από την πολιτεία, ήταν σωστή η επιλογή αυτή».
Ταυτόχρονα το ευρωπαϊκό κέντρο λοιμωδών νόσων το τρίτο δεκαήμερο του Ιανουαρίου έκανε μια σύσταση σε κάθε χώρα να κάνει sequencing το 5-10% των θετικών δειγμάτων και εμείς καταφέραμε να είμαστε εκεί, σ’ αυτό το ποσοστό».
Οπως εξηγεί ο κ. Θάνος, η βρετανική είναι η μετάλλαξη που μάς ανησυχεί περισσότερο σήμερα, επειδή έχει μεγάλη μεταδοτικότητα και έχει πλέον γεμίσει τον πληθυσμό. Επιπλέον σύμφωνα με μια έκθεση που δημοσιεύτηκε σε ένα από τα καλύτερα βρετανικά περιοδικά, το British Medical Chairman, η βρετανική οδηγεί σε περισσότερους θανάτους.
Ο <strong>Τάσος Γαϊτάνης</strong> (ο εκπρόσωπος Τύπου της ΝΔ) είναι ειδικός λειτουργικός επιστήμονας στη βαθμίδα του καθηγητή και υπεύθυνος λειτουργίας του εργαστηρίου προκλινικής απεικόνισης PET/CT -Φωτογραφία για το iefimerida:Menelaos Myrillas/Sooc
Οσο για το εμβόλιο; «Το εμβόλιο δεν έχει πρόβλημα. Αυτό σημαίνει ότι τα εμβόλια πλέον είναι πολύ πιο αναγκαία από ό,τι ήταν πριν», λένε με μια φωνή οι κ. Θάνος και Γαϊτάνης.
Νέες μεταλλάξεις
«Υπάρχουν και άλλες δύο μεταλλάξεις που έχουμε βρει εδώ στην Ελλάδα και είναι ανησυχητικές αν και είναι σε πολύ μικρό ποσοστό ακόμη» απαντά σε σχετική ερώτηση ο Δ. Θάνος. «Η μία είναι η νοτιοαφρικανική, την οποία την εντοπίσαμε εδώ πρώτη φορά σε ένα δείγμα από τη Θεσσαλονίκη. Έχει περιοριστεί αρκετά, δεν έχει ξεφύγει. Το κακό που έχει είναι ότι φέρει μια μετάλλαξη στην πρωτεϊνη-ακίδα που κολλάει πάνω στα κύτταρα για να μπει στον οργανισμό ο ιός. Αυτή η μετάλλαξη την κάνει περισσότερο ανθεκτική στα αντισώματα -είτε από εμβολιασμό, είτε από μονοκλωνικά αντισώματα που δίνονται για θεραπεία, όπως είχε πάρει ο Τραμπ είτε αντισώματα που αναπτύσσονται από φυσική ανοσία.
Μια μετάλλαξη λέγεται 1.1.318 η οποία μοιράζεται ορισμένα κοινά με τη νοτιοαφρικανική και μάλιστα το χειρότερο από αυτά, την κάνει να διαφεύγει λίγο από τα αντισώματα. Την έχουμε βρει εδώ σε κάποια κρούσματα εδώ στην Αθήνα, δεν την έχουμε εντοπίσει αλλού. Υπάρχει και μια ακόμη μετάλλαξη η R.1 την οποία εντοπίσαμε σε λιγότερα δείγματα, η οποία επίσης διαφεύγει από τα αντισώματα.
Ο προβληματισμός λοιπόν είναι ότι πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειες γονιδιωματικής επιτήρησης γιατί ο ιός αυτός, επειδή μολύνει τόσο εύκολα, του δίνονται τεράστιες ευκαιρίες σε καθέναν από εμάς που μπορεί να μολύνει, να μεταλλαχθεί. Να σημειώσω, ότι ο ρυθμός μετάλλαξης του είναι λιγότερος από όσο είναι για τον HIV ή τον ιό της γρίπης. Όμως, επειδή μολύνει πάρα πολλούς από εμάς, έχει μεγαλύτερη πιθανότητα να ξεφυτρώσει κάποιος».
«Με τη γονιδιωματική επιτήρηση είναι η πρώτη φορά που ξέρουμε πραγματικά τι υπάρχει στη χώρα μας»
Ποιος είναι ο φόβος των ειδικών; «Να εξελιχθεί ο ιός ώστε να είναι ανθεκτικός στα εμβόλια. Ανθεκτικός. Αυτός είναι ο φόβος. Αυτό δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή. Ωστόσο αν φτάσουμε εκεί, θα πρέπει να επικαιροποιείς τα εμβόλια».
Σημειώνεται ότι κανείς από όσους βρέθηκαν με τη μετάλλαξη δεν ήταν εμβολιασμένος.
Υπάρχει ελληνική μετάλλαξη;
«Όλες οι μεταλλάξεις αυτές υπάρχουν και σε πολλές άλλες χώρες δεν είναι ελληνικές. Τώρα, επειδή έχουμε πολύ μεγάλη συλλογή από αλληλουχίες ελληνικές, ψάχνουμε πολύ επισταμένα εάν επάνω στη βρετανική – επειδή αυτή είναι που διαδίδεται σαν τρελή – έχουμε δημιουργήσει κάποιο με ελληνική σημαία. Θα το ξέρουμε σε λίγες μέρες» απαντά ο κ. Θάνος και προσθέτει: «Γι’ αυτό έκανε πολύ σωστά το υπ. Υγείας και έδωσε έμφαση στη γονιδιωματική επιτήρηση. Θα πρέπει να παρακολουθούμε το τι κυκλοφορεί. Είναι η πρώτη φορά σήμερα που ξέρουμε πραγματικά τι υπάρχει στη χώρα μας. Δηλαδή ξέρουμε τι υπάρχει μέσες-άκρες στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη, στην Κρήτη.
Δ. Θάνος: «Ψάχνουμε πολύ επισταμένα εάν επάνω στη βρετανική έχουμε δημιουργήσει κάποιο με ελληνική σημαία. Θα το ξέρουμε σε λίγες μέρες» -Φωτογραφία για το iefimerida: Menelaos Myrillas/Sooc
Στην Κρήτη είναι σχεδόν 100% βρετανική μετάλλαξη. Αν και μέχρι τώρα έχουμε πολύ μικρό αριθμό δειγμάτων και είναι δύσκολο να κάνουμε αυτό που λέμε φυλογέννεση. Στην Κρήτη πιστεύω ότι ήρθε απ’ έξω, από το εξωτερικό. Τέλη Νοεμβρίου έκλεισε το αεροδρόμιο του Ηρακλείου να δέχεται από το εξωτερικό. Εκείνη την εποχή ίσως μπήκε. Τη βρήκαμε μια εβδομάδα μετά την Αθήνα, από τα δείγματα που μας έστειλε ο εκεί συνεργάτες μας.
Γιατί είναι δύσκολη η Θεραπεία του κορωνοϊού με φάρμακα
Δεν έχω εικόνα αλλά διάφορες φαρμακευτικές νομίζω θα επενδύσουν σε αυτό. Το πρόβλημα που υπάρχει με τα χημικά φάρμακα – όχι αντίσωμα – θα πρέπει να είναι τόσο ειδικά που να στοχεύει τον ιό. Ο ιός όταν μπαίνει μέσα στα κύτταρα δεν αναπαράγεται, δεν είναι σαν τα βακτήρια. Μπαίνει στα κύτταρα, χρησιμοποιεί τους μηχανισμούς του κυττάρου για να φτιάξει πολλά αντίγραφα, με εντολές που παίρνει από το γονιδιώμά του. Δηλαδή το ανθρώπινο κύτταρο «διαβάζει» το γονιδίωμα του ιού και δημιουργεί αντίγραφα του ιού ο ίδιος ο οργανισμός. Για να το σταματήσεις αυτό θα πρέπει να στοχεύσεις αυτή την αλληλεπίδραση. Σ’ αυτή την αλληλεπίδραση παίζουν ρόλο, συμμετέχουν και πρωτεΐνες και συστατικά του κυττάρου, δηλαδή του ανθρώπου. Άρα ό,τι φάρμακο και αν φτιάξεις θα χτυπά και τον ίδιο τον άνθρωπο. Οπότε είναι πολύ δύσκολο να εξειδικεύσεις. Υπάρχουν διάφορα τρικάκια τα οποία έχουν χρησιμοποιηθεί με τον HIV όπου μπλοκάρεται μια διαδικασία που είναι ίδια με τον κορωνοϊό. Αλλά αυτό παίρνει χρόνο. Δηλαδή, μπορεί σε 1, 2, 3 χρόνια να έχουμε κάποια φάρμακα που να είναι πολύ αποτελεσματικά και δεν είναι μονοκλωνικά αντισώματα.
Πρέπει να ανοίξει ο τουρισμός το καλοκαίρι με πολύ αυστηρή επιτήρηση
Φυσικά στην κουβέντα μπαίνει το ερώτημα για την επικείμενη – και κρίσιμη – τουριστική σεζόν. Ο Δ. Θάνος είναι σαφής: «Εγώ πιστεύω ότι ο τουρισμός θα πρέπει να ανοίξει αλλιώς θα χαιρετήσουμε όλοι… kiss goodbye που λέμε (γέλια). Δεν έχουμε κάτι άλλο να παράξουμε. Αλλά να ανοίξει σε πολύ αυστηρή γονιδιωματική επιτήρηση. Θα πρέπει σε περιοχές που θα δεχθούν πολύ μεγάλο τουριστικό φορτίο θα πρέπει να παίρνουμε δείγματα συνέχεια και να αλληλουχούμε τα θετικά. Οσοι βρίσκονται θετικοί, καραντίνα και να ταυτοποιούμε τον ιό».
Δ. Θάνος: Πρέπει να ανοίξει ο τουρισμός το καλοκαίρι με πολύ αυστηρή επιτήρηση -Φωτογραφία για το iefimerida.gr: Menelaos Myrillas/Sooc
Για να προσθέσει ο κ. Θάνος: «Πιστεύω ότι θα πρέπει οπωσδήποτε να καταβληθεί κάθε προσπάθεια ώστε να αρχίσει να κινείται ξανά η αγορά. Δυστυχώς, οι Ελληνες είμαστε έμποροι. Δεν έχουμε πρωτογενή παραγωγή εκτός από αγροτικά προϊόντα, δεν έχουμε βαριά βιομηχανία, λίγα πράγματα φτιάχνουμε. Θα πρέπει αυτό από το οποίο βγάζουμε χρήματα, να αρχίσει να κινείται. Αυτή τη στιγμή δεν κινείται το χρήμα. Γιατί είμαστε έμποροι ή παρέχουμε υπηρεσίες τουριστικές».
Η ανάλυση από εμάς παίρνει γύρω στις 4 ημέρες. Εμείς την εβδομάδα έχουμε ρεκόρ 1.150 αλλά μπορούμε να κάνουμε και άλλες τόσες αν είχαμε και περισσότερο προσωπικό, από μηχανήματα είμαστε εντάξει.
Γιάννης Βατσέλας εργαστηριακός υπεύθυνος του ελληνικού κέντρου γονιδιωματικής
Ο Γιάννης Βατσέλας είναι Μεταδιδακτορικος ερευνητής, υπευθυνος λειτουργιας κεντρου γονιδιωματικης και μας εξηγεί τη διαδικασία που ακολουθείται.
«Εμείς παίρνουμε το γενετικό υλικό των δειγμάτων που έχουν κάνει εδώ διάγνωση και από όλη την Ελλάδα κεντρικά – μέσω του ΕΟΔΥ αλλά και από διάφορα εργαστήρια με τα οποία συνεργαζόμαστε.
Γιάννης Βατσέλας εργαστηριακός υπεύθυνος του ελληνικού κέντρου γονιδιωματικής-Φωτογραφία για το iefimerida: Menelaos Myrillas/Sooc
Κάνουμε ένα πρωτόκολλο το οποίο έχει σκοπό την πλήρη αλληλούχηση του γονιδιώματος του κάθε διαφορετικού δείγματος. Αυτό έχει μια διαδικασία δύο ημερών στον πάγκο και μετά μπαίνει στους αλληλουχητές. Αυτό κρατάει 12-14 ώρες και ακολουθεί βιοπληροφορική ανάλυση στον υπολογιστή. Έτσι προκύπει η πλήρης αλληλουχία του γονιδιώματος του καθενός και μπορούμε να βρούμε τις οποιεσδήποτε μεταλλαγές οι οποίες διαφέρουν από το concensus, από τη φόρμα».
Στην Ελλάδα έχει επικρατήσει ραγδαία το βρετανικό στέλεχος
«Πλέον στην Ελλάδα έχει επικρατήσει ραγδαία του βρετανικό στέλεχος, δηλαδή είναι περίπου στο 90-95% όσων κάνουμε αλληλούχιση.
Εχουμε εντοπίσει και κάποια συρροή της νοτιοαφρικανικής μετάλλαξης και κανα-δυό διάσπαρτα κρούσματα, αλλά φαίνεται ότι η ιχνηλάτηση το έχει συγκρατήσει, δεν έχει επεκταθεί.
Γιάννης Βατσέλας, εργαστηριακός υπεύθυνος του ελληνικού κέντρου γονιδιωματικής-Φωτογραφία για το iefimerida: Menelaos Myrillas/Sooc
Τελευταία βρήκαμε και κάποια υβρίδια, υπάρχει μια μετάλλαξη της μετάλλαξης του βρετανικού στελέχους. Ουσιαστικά υπάρχει μια μεταλλαγή, η λεγόμενη Ε484Κ αυτή είναι η επικίνδυνη που μπορεί να προκαλέσει αποφυγή της ανοσίας από το εμβόλιο, αλλά δεν έχει αποδειχθεί είναι θεωρία ακόμη. Αυτή η μετάλλαξη υπάρχει στο νοτιοφαρικάνικο και στο βραζιλιάνικο στέλεχος. Τώρα τελευταία έχει βρεθεί και σε κάποιες περιπτώσεις του βρετανικού. Εχουμε βρει και δύο στην Ελλάδα τελευταία μία στην Αττική και μία στην Κρήτη. Δεν ξέρουμε αν είναι από αλλού η μετάδοση. ή αν είναι καινούργια, δηλαγή έχει δημιουργηθεί εδώ, είναι ακόμη υπό παρακολούθηση.
Ο Γιάννης Βατσέλας είναι Μεταδιδακτορικός ερευνητής, υπεύθυνος λειτουργίας κέντρου γονιδιωματικής-Φωτογραφία για το iefimerida: Menelaos Myrillas/Sooc
Εδώ, εμείς κάνουμε 800-100 δείγματα την εβδομάδα για αλληλούχηση. Στη διάγνωση έρχονται 1.500-2.000 δείγματα καθημερινά. Από αυτά πλέον τα 300-350 είναι θετικά. Εμείς επιλέγουμε από αυτά και από όσα μας στέλνουν από το ΚΕΔΥ, από τον ΕΟΔΥ, την Πολιτική Προστασία και διάφορες περιοχές της Ελλάδας, Κρήτη. Θεσσαλονίκη, Ιωάννινα. Η πιο κόκκινη περιοχή αυτή τη στιγμή είναι η Αττική. Στη Θεσσαλονίκη έχει το νοτιοαφρικάνικο, η Κρήτη είναι φουλ στη βρετανική μετάλλαξη όπως και η Αττική.
Λόγω του βρετανικού στελέχους, το οποίο μεταδίδεται πιο πολύ βλέπουμε και αυξημένα νούμερα, παρά το lockdown και τα μέτρα. Δεν φαίνεται να προκαλεί μεγαλύτερη νοσηρότητα, αλλά όσο αυξάνεται ο αριθμός των κρουσμάτων, τόσο αυξάνονται και οι δύσκολες περιπτώσεις.
Ανίχνευση μετάλλαξης του κορωνοϊού στο εργαστήριο του Ιδρύματος της Ακαδημίας Αθηνών -Φωτογραφία για το iefimerida: Menelaos Myrillas/Sooc
Το χειρότερο σενάριο, είναι αντιμετωπίσιμο
Σύμφωνα με τον Γ. Βατσέλα, «το χειρότερο σενάριο είναι να βγει μια μετάλλαξη η οποία πραγματικά να μην αντιμετωπίζεται με το εμβόλιο. Αλλά δεν χρειάζεται να πανικοβάλλεται κάποιος, πολύ γρήγορα θα βγει κάτι καινούργιο σε εμβόλιο το οποίο θα αντιμετωπίζει και αυτό το στέλεχος. Γενικά, η πορεία δείχνει να οδεύουμε σε κάτι σαν τον ιό της γρίππης. Δηλαδή πολύ πιθανό να βγαίνουν καινούργια στελέχη και καινούργια εμβόλια, με περιοδικότητα άγνωστη ακόμη και να αντιμετωπίζεται. Και βέβαια κυρίως θα εμβολιάζονται ευπαθείς, ηλικιωμένοι, όπως με τον ιό της γρίππης.
Γιάννης Βατσελας: Το μόνο μέτρο είναι το lockdown μέχρι να επικρατήσει το εμβόλιο -Φωτογραφία: Menelaos Myrillas/Sooc
Το μόνο μέτρο είναι το lockdown μέχρι να επικρατήσει το εμβόλιο
Απαξ και υπάρξει ένας κεντρικός εμβολιασμός και εμβολιαστούν όλοι στην αρχή, η διασπορά θα πέσει πάρα πολύ και μετά θα υπάρχει ένα όριο, το οποίο δεν θα ξεπερνιέται και θα χρειάζεται να εμβολιάζουν όσοι κινδυνεύουν. Αλλά δεν θα υπάρχει ουσιαστικά ο κίνδυνος της έκρηξης κρουσμάτων.
«Το lockdown έχει μεγάλο νόημα επειδή ακριβώς επικρατεί το βρετανικό στέλεχος, για να μην διασπαρεί περαιτέρω. Μακάρι να τελειώσουμε με το lockdown, αλλά πρέπει να γίνει σαφές ότι χωρίς φάρμακα και μέχρι να επικρατήσει το εμβόλιο το μόνο μέτρο είναι το lockdown δεν υπάρχει κάτι άλλο να κάνεις.
Η Αρτεμις Κοροβέση, ανήκει στο συνεργαζόμενο ερευνητικό προσωπικό -Φωτογραφία για το iefimerida: Menelaos Myrillas/Sooc
Τάσος Γαϊτάνης -υπεύθυνος λειτουργίας του εργαστηρίου προκλινικής απεικόνισης PET/CT.
Ο Τάσος Γαϊτάνης μπορεί να είναι εκπρόσωπος Τύπου της ΝΔ, αλλά δεν είναι το κλασικό κομματικό στέλεχος που σιτίζεται από το κομματικό-κρατικό ταμείο… δουλεύει κιόλας. Είναι ειδικός λειτουργικός επιστήμονας στη βαθμίδα του καθηγητή και υπεύθυνος λειτουργίας του εργαστηρίου προκλινικής απεικόνισης PET/CT.
Ο Τάσος Γαϊτάνης είναι ειδικός λειτουργικός επιστήμονας στη βαθμίδα του καθηγητή και υπεύθυνος λειτουργίας του εργαστηρίου προκλινικής απεικόνισης PET/CT. -Φωτογραφία για το iefimerida: Menelaos Myrillas/Sooc
Οπως μας εξηγεί, «το ΙΙΒΕΑΑ βρίσκεται στην αιχμή της επιστημονικής καινοτομίας όχι μόνο σε Ελληνικό αλλά σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Είναι κόμβος εκπαίδευσης νέων επιστημόνων, παρέχει πρωτοποριακές υπηρεσίες υγείας, προσελκύει χρηματοδοτήσεις από ευρωπαϊκά και διεθνή προγράμματα και αυτή τη στιγμή πρωταγωνιστεί στο Δίκτυο Επιδημιολογικής Επιτήρησης του COVID-19 που υλοποιείται με την καθοριστική συνδρομή της Πολιτείας.
Γαϊτάνης: Στο εργαστήριο μας έχουμε τον μοναδικό τομογράφο προκλινικής απεικόνισης PET/CT στη χώρα -Φωτογραφία για το iefimerida: Menelaos Myrillas/Sooc
Στο εργαστήριο μας έχουμε τον μοναδικό τομογράφο προκλινικής απεικόνισης PET/CT στη χώρα. Με τη χρήση αυτής της συγχρονης μεθόδου, έχουμε τη δυνατότητα να μελετούμε πειραματικές θεραπείες για τον καρκίνο, τις νευροεκφυλιστικές και τις καρδιοαγγειακές ασθενειες.
Τάσος Γαϊτάνης: Το ΙΙΒΕΑΑ βρίσκεται στην αιχμή της επιστημονικής καινοτομίας όχι μόνο σε Ελληνικό αλλά σε πανευρωπαϊκό επίπεδο-Φωτογραφία για το iefimerida: Menelaos Myrillas/Sooc
Μέσω της χρηματοδότησης που διεκδικεί το ΙΙΒΕΑΑ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για τη δημιουργία του εργαστηρίου BSL3+ θα έχουμε τη μελέτης μεταδοτικών ασθενειών, όπως ο COVID-19, σε ζώντες οργανισμούς. Συνεπώς, θα μπορούμε να μελετάμε θεραπείες μέσω της απεικόνισης PET/CT, καθιστώντας την έρευνα πολύ πιο αποτελεσματική. Αυτή τη στιγμή, στο εργαστήριο μας συνεργαζόμαστε με ερευνητικές ομάδες από αλλά Πανεπιστήμια και Ερευνητικά κέντρα, με φαρμακευτικές εταιρίες αλλά και με νεοφυείς επιχειρήσεις».
Μέσω της χρηματοδότησης που διεκδικεί το ΙΙΒΕΑΑ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για τη δημιουργία του εργαστηρίου BSL3+ θα έχουμε τη μελέτη μεταδοτικών ασθενειών, όπως ο COVID-19, σε ζώντες οργανισμούς λέει ο Τάσος Γαϊτάνης-Φωτογραφία για το iefimerida: Menelaos Myrillas/Sooc
Η χρηματοδότηση του ιδρύματος και τα εμβληματικά αναπτυξιακά έργα
Ο διευθυντής του Εργαστηρίου του Ελληνικού Κέντρου Γονιδιωματικής, ακαδημαϊκός Δημήτρης Θάνος μάς λέει ότι το μότο τους είναι το τρίπτυχο:
«Ανάπτυξη state of the art των ερευνητικών υποδομών με τους ανθρώπους να τα αξιοποιούν,
επιστημονική αριστεία (οπότε παράγεται καινούργια γνώση) και
επένδυση στην καινοτομία μέσω της παροχής προηγμένων υπηρεσιών.
«Το ίδρυμα έχει έναν προϋπολογισμό που είναι αρκετά υψηλός. Το 30% – μάξιμουμ – του προϋπολογισμού προέρχεται από κρατική επιχορήγηση. Ανήκουμε στο υπ. Ανάπτυξης, εποπτευόμαστε από την γ.γ. Έρευνας και Τεχνολογίας και την Ακαδημία Αθηνών. Ένα περίπου ακόμη 30-40% προέρχεται από ερευνητικά προγράμματα (έχουμε πάρα πολλά), με συνεργασία με φαρμακοβιομηχανίες και το υπόλοιπο από την παροχή υπηρεσιών. Οι πιο πολλές από αυτές έχουν κοστολογηθεί από τον ΕΟΠΥΥ και έχουμε έσοδα» εξηγεί ο κ. Θάνος και αναπτύσσει τα δύο πάρα πολύ μεγάλα αναπτυξιακά έργα, που βρίσκονται στη φάση της υλοποίησης.
Στο καινούργιο κτίριο του ΙΙΒΕΑΑ των 22.000 τμ ένα μέρος του θα προσφέρεται ως χώρος φιλοξενίας σε νεοφυείς επιχειρήσεις οι οποίες επενδύουν στην καινοτομία -Φωτογραφία για το iefimerida: Menelaos Myrillas/Sooc
«Το πρώτο που γίνεται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπυξης, είναι ένα καινούργιο κτίριο, αυτή τη στιγμή είμαστε λίγο πριν γίνει η προκήρυξη του έργου. Θα είναι 22.000 τ.μ και θα έχει περισσότερους εργαστηριακούς χώρους από όσους έχουμε αυτή τη στιγμή εδώ -στο οποίο θα γίνεται έρευνα στην ιατρική ακριβείας. Και το πολύ σημαντικό ένας μεγάλος χώρος -μπορεί το μισό – θα προσφέρεται ως χώρος φιλοξενίας σε νεοφυείς επιχειρήσεις οι οποίες επενδύουν στην καινοτομία. Εμείς εδώ πιστεύουμε ότι θα πρέπει να συνυπάρχουν κάτω από την ίδια στέγη η βασική έρευνα, η κλινική έρευνα και η καινοτομία για να αυξάνεται η διαδραστικότητα.
Το Ιδρυμα διαθέτει μια εξαιρετικά οργανωμένη μονάδα πειραματοζώων που στεγάζει 23.000 ποντίκια σε χωριστά αεριζομένα κλουβιά καθώς επίσης και άλλα ζωικά πρότυπα -Φωτογραφία για το iefimerida: Menelaos Myrillas/Sooc
Όταν έχεις πολλούς καλούς επιστήμονες, businessmen, τεχνολόγους να πίνουν κάθε μέρα τον καφέ τους μαζί να το πω έτσι απλά, πιστεύουμε ότι θα γεννηθούν πολλές καινοτόμες ιδέες οι οποίες θα μπορούν να προάγουν εν γένει την καινοτομία. Έχει ανάγκη η χώρα μας εκεί. Μόνο έτσι μπορούμε να ξεφύγουμε από εκεί που είμαστε. Όταν ο άλλος που βρίσκεται στο εξωτερικό, επιστρέφει σε ένα χώρο που δεν είναι μίζερος, όταν έχει ανθρώπους που έχουν επιστρέψει από το εξωτερικό, έχουν ξεφύγει από την ελληνική νοοτροπία και σκέφτονται λίγο πιο μπροστά, έχοντας την έννοια του καινούργιου εμφυτευμένη μέσα τους, όλα αυτά αποτελούν πολύ καλό κίνητρο για κάποιον να έρθει και να υποστεί έναν χαμηλότερο μισθό. Δεν μπορούμε να δίνουμε τους μισθούς των ΗΠΑ ή της Γερμανίας αλλά προσπαθούμε να ικανοποιούμε σε κάποιο βαθμό, περισσότερο από ό,τι αλλού. Ολα αυτά θεωρούμε ότι θα έχουν ένα καλό αποτέλεσμα το οποίο θα προάγει και την επιστήμη στη χώρα μας, αλλά κυρίως θα βοηθήσει την οικονομία που είναι το μεγάλο ζητούμενο.
Όταν έχεις πολλούς καλούς επιστήμονες, businessmen, τεχνολόγους να πίνουν κάθε μέρα τον καφέ τους μαζί να το πω έτσι απλά, πιστεύουμε ότι θα γεννηθούν πολλές καινοτόμες ιδέες
Το δεύτερο πολύ μεγάλο επενδυτικό έργο είναι από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα επενδύσεων (ΕΕΤ) και έχει να κάνει με την ανάπτυξη δύο άλλων ερευνητικών υποδομών που είναι εμβληματικές -πιο εμβληματικές δεν γίνεται. Η μία έχει να κάνει με το εργαστήριο βιοασφάλειας 3+. Ξέρετε, στην Ελλάδα δεν μπορούμε να μελετήσουμε τον κορωνοϊό γιατί δεν έχουμε υποδομές. Μελετούμε μόνο δείγματα στα οποία υπάρχουν κομματάκια. Αλλά τον ιό ως ιό δεν μπορούμε. Δηλαδή αν βγάλουμε μια ελληνική μετάλλαξη, δεν μπορούμε να την μελετήσουμε εδώ. Πρέπει να τη στείλουμε στο εξωτερικό ή να πάμε κάποιοι από εμάς και να μελετήσουμε πώς πολλαπλασιάζεται κλπ.
Το δεύτερο εμβληματικό είναι μια καινούργια, παγκόσμια ιδέα. Δεν την ανακαλύψαμε εμείς, αλλά είμαστε από τους πρώτους που θα την εφαρμόσουμε. Λέγεται ραδιογονιδιωματική. Δηλαδή, έρχεται κάποιος εδώ και κάνει μια εξέταση και βλέπουμε ότι έχει έναν όγκο κάπου. Από την ανάλυση της εικόνας του όγκου, με υπερσύγχρονα μηχανήματα, μαθηματικά μοντέλα, αλγόριθμους και σύγκριση με χιλιάδες άλλες εικόνες που υπάρχουν στις date bases οι οποίες συνδέονται με γονιδιωματική εξέταση που έχει κατατεθεί, θα μπορέσουμε να κάνουμε μια πρόβλεψη χρησιμοποιώντας τεχνητή νοημοσύνη: Σ’ αυτόν τον άνθρωπος που ήρθε σήμερα το πρωί το βράδυ θα μπορούμε να του πούμε ότι, κατά πάσα πιθανότητα, η βλάβη την οποία έχεις είναι στο τάδε γονιδίωμα. Οπότε ο γιατρός μπορεί να αρχίσει να του δίνει το σωστό φάρμακο.
Το Ιδρυμα διαθέτει μια εξαιρετικά οργανωμένη μονάδα πειραματοζώων που στεγάζει 23.000 ποντίκια σε χωριστά αεριζομένα κλουβιά καθώς επίσης και άλλα ζωικά πρότυπα -Φωτογραφία για το iefimerida: Menelaos Myrillas/Sooc
Στην συζήτηση παρεμβαίνει ο Τάσος Γαΐτάνης: «Σήμερα από τις βιοψίες παίρνουμε μόνο ένα μικρό κομμάτι του όγκου. Δεν ξέρουμε τι γίνεται στο υπόλοιπο. Αυτού του είδους η ανάλυση θα γίνεται τρισδιάστατα στον όγκο που θα σου επιτρέπει να βγάλεις ένα πιο ακριβές συμπέρασμα. Αυτό προϋποθέτει απεικονιστικά μηχανήματα πολύ υψηλής απόδοσης. Ήδη έχουμε στο πρόγραμμα αυτό ένα perMRA το οποίο δεν υπάρχει στην Ελλάδα. Είναι δύο τομογράφοι μαζί στην ουσία, ένας υβριδικός τομογράφος που χρησιμοποιεί ακτίνες Γάμμα και μαγνητική τομογραφία μαζί. Και θα έχουμε επίσης ένα κύκλοτρόνιο που παράγει ραδιενεργό υλικό τα ραδιοφάρμακα οπότε θα μπορούμε να μελετήσουμε σημεία του σώματος ή μεταβολικές διεργασίες για τις οποίες χρειάζονται ειδικά ραδιοϊσότοπα, τα οποία δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτή τη στιγμή γιατί τα περισσότερα έχουν χρόνο ζωής 1-2 λεπτά. Ο τομογράφος PETct μικρών ζώων γιατί σε πειραματόζωα μπορείς να χρησιμοποιήσεις πολύ εύκολα αυτά τα ραδιοφάρμακα και είναι καλά πρότυπα μίμησης οργανισμού μπορούμε πολύ πιο εύκολα να βλέπουμε σε προκλινικο επίπεδο αν δουλεύουν θεραπείες. Οπότε αυτό είναι μια ένδιεξη για να μετεξελίξουμε την έρευνα σε ανθρώπινο επίπεδο. Αυτό θα δώσει στο ίδρυμα και στην Ελλάδα πολύ μεγάλη ώθηση. Είναι ένα σημαντικό γεγονός σε πανευρωπαϊκό επίπεδο γιατί είμαστε ένα από τα λίγα σημεία στον κόσμο που έχουμε τη δυνατότητα κλινικών τομογράφων για ανθρώπους και τον ίδιο τομογράφου για μικρά ζωάκια. Τον μικρό τομογράφο τον έχουμε αγοράσει μέσα από ερευνητικό πρόγραμμα».
To ΙΙΒΕΑΑ είναι το μεγαλύτερο Σχολείο Βιοϊατρικής Έρευνας στην Ελλάδα-Φωτογραφία: Menelaos Myrillas/Sooc
Ποιο είναι και τι κάνει το ΙΙΒΕΑΑ
Η θεμελιώδης αρχή πάνω στην οποία δημιουργήθηκε το ΙΙΒΕΑΑ είναι ο συνδυασμός της βασικής έρευνας με την κλινική έρευνα, ο οποίος προσφέρει την ιδεώδη βάση για την άμεση αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της βασικής βιολογικής έρευνας σε ιατρικές εφαρμογές, δηλαδή για την ανάπτυξη της λεγομένης «μεταφραστικής έρευνας» (translational research). Το ΙΙΒΕΑΑ είναι το μοναδικό κέντρο στην Ελλάδα και ένα από πρώτα Ευρωπαϊκά κέντρα Μεταφραστικής Έρευνας.
Ο κύριος στόχος του ΙΙΒΕΑΑ είναι η επίτευξη Αριστείας στις βιοϊατρικές επιστήμες μέσω της απασχόλησης και συνεργασίας ερευνητών οι οποιοι διεξάγουν προηγμένη βασική και μεταφραστική έρευνα, καθώς και μέσω της εκπαίδευσης νέων επιστημόνων στους οποίους προσφέρονται όλες οι δυνατότητες που μπορεί να παρέχει ένα ιδιαίτερα δραστήριο επιστημονικό περιβάλλον.
Στο ΙΙΒΕΑΑ διεξάγονται 6 Μεταπτυχιακά προγράμματα εξείδικευσης σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών όπου φοιτούν 150-200 μεταπτυχιακοί φοιτητές κατ’ έτος -Φωτογραφία για το iefimerida: Menelaos Myrillas/Sooc
Tips
To ΙΙΒΕΑΑ είναι το μεγαλύτερο Σχολείο Βιοϊατρικής Έρευνας στην Ελλάδα όπου περισσότεροι από 450 ερευνητές όλων των βαθμίδων, συμπεριλαμβανομένων των μεταπτυχιακών σπουδαστών, υποψηφίων διδακτόρων, μεταδιδακτορικών επιστημόνων και τεχνικών ασκούν τις ερευνητικές δραστηριότητές τους στο IIBEAA και υποστηρίζονται από 52 υπαλλήλους, των κλάδων οικονομικών, διοικητικών, τεχνικών και μηχανικών.
Στο ΙΙΒΕΑΑ διεξάγονται 6 Μεταπτυχιακά προγράμματα εξείδικευσης σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών όπου φοιτούν 150-200 μεταπτυχιακοί φοιτητές κατ’ έτος.
Το ΙΙΒΕΑΑ στεγάζει 50 ερευνητικές ομάδες που εστιάζουν τις δραστηριότητές τους στην κατανόηση των βασικών μηχανισμών και της παθοφυσιολογίας του ανοσολογικού συστήματος, του καρδιαγγειακού και νευρικού συστήματος καθώς επίσης των βλαστοκυττάρων, της ανάπτυξης, της γήρανσης και του καρκίνου.
Το ΙΙΒΕΑΑ αποτελείται από 4 Ερευνητικά Κέντρα (Ινστιτούτα) που δραστηριοποιούνται στους τομείς της Βασικής Έρευνας, της Κλινικής, Πειραματικής Χειρουργικής και Μεταφραστικής Έρευνας, της Βιολογίας Συστημάτων και της Περιβαλλοντικής Υγείας.
Οι επιστημονικές δραστηριότητες του Ιδρύματος υποστηρίζονται από επιχορηγήσεις στους ερευνητές που προέρχονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ελλάδα, τις ΗΠΑ και μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς χρηματοδότησης και συμπληρώνεται περαιτέρω από εσωτερικά κονδύλια, τα οποία διανέμονται σύμφωνα με τις ανάγκες και τα επιστημονικά επιτεύγματα των ερευνητών.
Το ΙΙΒΕΑΑ έχει θεμελιώσει μια ισχυρή διεθνή δραστηριότητα συνεργασιών με άλλα Ευρωπαϊκά Ευρωπαϊκά Κέντρα μέσω των Ευρωπαϊκών προγραμμάτων χρηματοδότησης (FP6, FP7, προτεραιότητας βιολογικών επιστημών και προγράμματος Marie Curie με στόχο τον επαναπατρισμό ερευνητών της ΕΕ στις χώρες τους), καθώς επίσης και με πανεπιστήμια των ΗΠΑ.
Το ΙΙΒΕΑΑ εκπροσωπεί την Ελλάδα στο Πανευρωπαϊκό Δίκτυο Ερευνητικών Υποδομών (ESFRI) για την δημιουργία Βιοτραπεζών (BBMRI), υποδομών για Μεταφραστική Έρευνα (EATRIS) και Βιολογίας Συστημάτων (ISBE) και είναι ο εθνικός συντονιστής για την ανάπτυξη αυτών των ερευνητικών υποδομών στην Ελλάδα.
Στα πλαίσια αυτά και με την υποστήριξη της ΕΕ και από το ΕΣΠΑ, το ΙΙΒΕΑΑ ανακαινίζει και εξοπλίζει πλήρως το «Λοβέρδειο» κτήριο του Νοσομομείου Σωτηρία όπου θα εγκατασταθεί η πρώτη Ελληνική Βιοτράπεζα ιστών, κυττάρων και υγρών και η πρότυπη Μονάδα Κλινικών Δοκιμών για γενόσημα και πρωτότυπα φάρμακα.
Στο ΙΙΒΕΑΑ διεξάγονται 6 Μεταπτυχιακά προγράμματα εξείδικευσης σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών όπου φοιτούν 150-200 μεταπτυχιακοί φοιτητές κατ’ έτος-Φωτογραφία για το iefimerida: Menelaos Myrillas/Sooc
Οι ερευνητικές δραστηριότητες του ΙΙΒΕΑΑ υποστηρίζονται από σύγχρονες κτιριακές εγκαταστάσεις και εργαστηριακές υποδομές. Όλος ο απαραίτητος εξοπλισμός για προηγμένη βιοϊατρική έρευνα είναι διαθέσιμος συμπεριλαμβάνομένων μεταξύ άλλων μικροσυστοιχιών DNA, αναλυτών Κυτταρομετρίας Ροής, μικροτόμων laser, φαρμακοτεχνολογίαw, μονάδας βιολογικής απεικόνισης (bioimaging), μονάδα διαγονιδιακών πειραματοζώων, μονάδες ιστολογίας και βιοπληροφορικής.
Το ΙΙΒΕΑΑ είναι επίσης εξοπλισμένο με την πλέον σύγχρονη μονάδα πρωτεομικής και γονιδιωματικής ανάλυσης. Το Ελληνικό Κέντρο Γονιδιωματικής (δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος και της Ευγενίας Θεοχάρη) είναι μοναδικό στον Ελληνικό χώρο και είναι εξοπλισμένο με αλληλουχητές DNA νέας γενιάς και με υπερσύγχρονο σύστημα υπερ-υπολογιστών για την αποθήκευση και ανάλυση του γονιδιώματος ασθενών πασχόντων από καρκίνο, καρδιαγγειακές νόσους, μεταβολικές νόσους νευροεκφυλιστικές νόσους κλπ και την μοντελλοποίηση φυσιολογικών και παθοφυσιολογικών διεργασιών.
Το Ιδρυμα διαθέτει μια εξαιρετικά οργανωμένη μονάδα πειραματοζώων που στεγάζει 23.000 ποντίκια σε χωριστά αεριζομένα κλουβιά καθώς επίσης και άλλα ζωικά πρότυπα. Η μονάδα πειραματικής χειρουργικής είναι μια πρότυπη μονάδα που υποστηρίζει οποιοδήποτε τύπο χειρουργικής επέμβασης και είναι επίσης εξοπλισμένη με ειδική σύγχρονη μονάδα ποζιτρονιακής τομογραφίας μικρών ζώων για την εξυπηρέτηση των ερευνητών του ΙΙΒΕΑΑ και ολόκληρης της Ελλάδας. Παρέχεται επίσης κτηνιατρική επίβλεψη σε καθημερινή βάση, και έχει ήδη ληφθεί διαπίστευση από τις υπεύθυνες Ευρωπαϊκές και Εθνικές Επιτροπές.
Στο ΙΙΒΕΑΑ λειτουργεί ημερήσια κλινική 6 κρεβατιών εξειδικευμένη σε καρδιαγγειακές, μεταβολικές, αιματολογικές και καρκινικές παθήσεις και υποστηρίζεται από τον απαραίτητο ιατρικό εξοπλισμό και εξειδικευμένο προσωπικό, συμπεριλαμβανομένης κλινικής μονάδας ποζιτρονικής τομογραφίας (PET-CT), μονάδας ηχοκαρδιογραφίας, μονάδας καρδιοαναπνευστικής και άσκησης στρες κλπ. Η Δημόσια Τράπεζα Ομφαλοπλακουντιακού Αίματος που λειτουργεί υπό την αιγίδα του ΙΙΒΕΑΑ έχει διαπίστευση ορθής λειτουργίας από το παγκόσμιο δίκτυο FACT-NETCORD και έχει συμβάλει με την χορήγηση βλαστοκυττάρων στο Νοσοκομείο Παίδων και στο εξωτερικό σε επιτυχείς μεταμοσχεύσεις για την αντιμετώπιση περιπτώσεων αιματολογικών διαταραχών ανηλίκων. Επιπλέον, το Κέντρο Περιβαλλοντικής Υγείας, το οποίο συνδέεται με δορυφόρο, παρακολουθεί συνεχώς τις αλλαγές του κλίματος (τα επίπεδα του όζοντος, ηλιακή ακτινοβολία και ατμοσφαιρικών ρύπων).
Στα 10 χρόνια πλήρους λειτουργίας, η έρευνα που διεξάγεται στο ΙΙΒΕΑΑ έχει λάβει διεθνή αναγνώριση, καθώς οι ερευνητές του έχουν δημοσιεύσει έναν εντυπωσιακό αριθμό επιστημονικών εργασιών σε περιοδικά με μεγάλο δείκτη απηχήσεως (άνω των 1200 διεθνών δημοσιεύσεων. Επιπλέον, ερευνητές του ΙΙΒΕΑΑ έχουν λάβει ανώτατες διεθνείς επιστημονικές διακρίσεις όπως εκλογή στην Ευρωπαϊκή Ακαδημία Επιστημών (Academia Europeae), στο συμβούλιο του ΕΜΒΟ (European Molecular Biology Organization), επιχορηγήσεις από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (European Research Council) κλπ. Απόφοιτοι του ΙΙΒΕΑΑ (Διδάκτορες και μεταδιδάκτορες) ήδη στελεχώνουν Πανεπιστήμια των ΗΠΑ και της Ευρώπης ως Καθηγητές/Ερευνητές καθώς επίσης και Φαρμακευτικές και Βιοτεχνολογικές εταιρείες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Το ΙΙΒΕΑΑ έχει στην κατοχή του 12 Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας στους τομείς των προγεννητικών διαγνώσεων, νευροεκφυλιστικών νόσων, καρκίνου, νεφροπαθειών κλπ. Από την ίδρυσή του, το ΙΙΒΕΑΑ έχει συμμετάσχει συνολικά σε άνω των 300 ερευνητικών προγραμμάτων εκ των οποίων 85 της ΕΕ (Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας, FP6, FP7, Marie Curie κλπ.) και του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ).
Εκτός από τις εθνικές και ευρωπαϊκές επιδοτήσεις, η έρευνα στο ΙΙΒΕΑΑ χρηματοδοτείται επίσης από άλλες διεθνείς πηγές, όπως το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των ΗΠΑ (ΝΙΗ), Διεθνές Ινστιτούτο Έρευνας Καρκίνου (AICR), το Αμερικανικό Ίδρυμα Λευχαιμίας και Λεμφώματος, το Ίδρυμα Νεανικού Διαβήτη (Juvenile Diabetes Research Foundation), το Ίδρυμα της Νόσου του Πάρκινσον Michael J. Fox, το Μarch of Dimes, το Human Frontier Science Foundation κ.α., καθώς και από φαρμακευτικές και βιοτεχνολογικές εταιρείες.
Το Ιδρυμα διαθέτει μια εξαιρετικά οργανωμένη μονάδα πειραματοζώων-Φωτογραφία για το iefimerida: Menelaos Myrillas/Sooc <br>
Οι δράσεις του ΙΙΒΕAΑ για τον κορωνοϊό Covid-19
Θα πρέπει να επισημανθεί ότι η ποικιλία των μονάδων υποστήριξης της έρευνας έχει πρόσφατα ενισχυθεί από την ανάπτυξη των ακόλουθων υποδομών:
α) Ελληνική Εθνική Βιοτράπεζα για τη συλλογή και την αποθήκευση ιστών, υγρών και χειρουργικών δειγμάτων. Η υποδομή αυτή έχει ενταχθεί επισήμως στην Ευρωπαϊκή Κοινοπραξία Ερευνητικών Υποδομών Βιοτραπεζών BBMRI ως πλήρες μέλος «BBMRI-GR».
β) Η Υποδομή Ελληνικής Μεταφραστικής Ιατρικής (EATRIS-GR), η οποία ξεκίνησε τις δραστηριότητές της σε συνεργασία με το γειτονικό νοσοκομείο «Σωτηρία» αναπτύσσοντας κλινική μονάδα 36-κλινών για κλινικές δοκιμές Φάσης Ι και για φαρμακευτικές μελέτες βιοϊσοδυναμίας (π.χ. αξιολόγηση των γενόσημων φαρμάκων).
Το ΙΙΒΕΑΑ, έχει ήδη δρομολογήσει από την αρχή της επιδημίας, δραστηριότητες για την ανάπτυξη και εφαρμογή αξιόπιστων μοριακών και ανοσολογικών εργαλείων για την ταυτοποίηση και χαρακτηρισμό του ιού -Φωτογραφία για το iefimerida: Menelaos Myrillas/Sooc
Το ΙΙΒΕΑΑ, αναγνωρίζοντας την κρισιμότητα της κατάστασης από την εξελισσόμενη πανδημία COVID-19 που οφείλεται στον κορωνοϊό SARS-CoV-2, έχει ήδη δρομολογήσει από την αρχή της επιδημίας, δραστηριότητες για την ανάπτυξη και εφαρμογή αξιόπιστων μοριακών και ανοσολογικών εργαλείων για την ταυτοποίηση και χαρακτηρισμό του ιού, την κατανόηση της παθοφυσιολογίας της λοίμωξης και την αναγνώριση θεραπευτικών στόχων, καθώς και την αρωγή προς τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Οι ως άνω δραστηριότητες πραγματοποιούνται μέσω εξειδικευμένων αναλύσεων στο πλαίσιο της δράσης με τίτλο «Εμβληματική Δράση για την αντιμετώπιση του ιού SARS-CoV-2. Επιδημιολογική μελέτη στην Ελλάδα μέσω εκτεταμένων εξετάσεων ανίχνευσης ιού και αντισωμάτων, αλληλούχισης ιικών γονιδιωμάτων και γενετικής ανάλυσης ασθενών» που χρηματοδοτείται από την Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Το ΙΙΒΕΑΑ έχει ήδη πραγματοποιήσει περισσότερες από 90.000 μοριακές εξετάσεις για την ανίχνευση του κορωνοϊού-Φωτογραφία για το iefimerida: Menelaos Myrillas/Sooc
Στο πλαίσιο υλοποίησης του έργου, το ΙΙΒΕΑΑ έχει πραγματοποιήσει:
1. Μοριακή χαρτογράφηση της πανδημίας COVID-19 μέσω αλληλούχησης του γενετικού υλικού του SARS-CoV-2 (VIROME)
Το ΙΙΒΕΑΑ έχει ήδη προσδιορίσει την πλήρη αλληλουχία του γονιδιώματος 1150 στελεχών κορωνοϊού από αντίστοιχο αριθμό κρουσμάτων του 1ου και 2ου κύματος της πανδημίας από όλη την Ελλάδα. Ταυτοποιήθηκαν νέες και γνωστές μεταλλάξεις του ιού ενδημικές σε συγκεκριμένες περιοχές της χώρας, παρέχοντας αξιόπιστο δείκτη για την ιστορική και γεωγραφική χαρτογράφηση και ιχνηλάτηση του ιού κατά την εξέλιξη της πανδημίας στην επικράτεια. Η εμπεριστατωμένη δυναμική ανάλυση της εξέλιξης των ιϊκών γονιδιωμάτων κατά τη διάρκεια της επιδημίας έχει προσφέρει σημαντικές πληροφορίες για την εξέλιξη της ασθένειας ανά γεωγραφική περιοχή, καθώς και για την ερμηνεία ατομικών ή/και πληθυσμιακών κλινικών χαρακτηριστικών της νόσου σε συνδυασμό με τις επιδημιολογικές μελέτες που πραγματοποιούνται στην χώρα.
2. Μοριακές αναλύσεις (RT-PCR) ταυτοποίησης του ιού σε ρινοφαρυγγικά επιχρίσματα.
Το ΙΙΒΕΑΑ έχει ήδη πραγματοποιήσει περισσότερες από 90.000 μοριακές εξετάσεις για την ανίχνευση του κορωνοϊού σε δείγματα που αποστέλλονται από την 1η Υγειονομική Περιφέρεια (Νοσοκομεία Αττικής και Κέντρα Υγείας), τον ΕΟΔΥ και από την Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας.
Ο οραματιστής Γρηγόρης Σκαλκέας
Πίσω από το Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, είναι ένα μεγάλο όνομα. Ο άνθρωπος που οραματίστηκε, εμπνεύστηκε και δημιούργησε το κολοσσιαίο αυτό Ιδρυμα, είναι ο Γρηγόρης Σκαλκέας.
Ο άνθρωπος που οραματίστηκε, εμπνεύστηκε και δημιούργησε το κολοσσιαίο αυτό Ιδρυμα, είναι ο Γρηγόρης Σκαλκέας-Φωτογραφία για το iefimerida: Menelaos Myrillas/Sooc
Ο σπουδαίος επιστήμονας, γιατρός και ακαδημαϊκός ως τον θάνατό του, με διαρκή προσωπικό αγώνα, παραμερίζοντας εμπόδια πραγματοποίησε ένα εγχείρημα που φάνταζε ουτοπικό. Η προσφορά του Ιδρύματος στην έρευνα, την εθνική οικονομία και την κοινωνία, ιδιαίτερα τη σημερινή συγκυρία που η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με μία πανδημία, δικαιώνει πλήρως το όραμά του και τον αγώνα του.
«Η ανάπτυξη και η πορεία του ΙΙΒΕΑΑ οφείλεται στο όραμα και το έργο του ιδρυτή μας, του αείμνηστου καθηγητή-ακαδημαϊκού Γρηγορίου Σκαλκέα, στον οποίο οφείλουμε πολλά» μας λέει ο Τάσος Γαϊτάνης.
Ο αστικός μύθος μάλιστα, λέει ότι αρχικά ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης ήταν αρνητικός στη δημιουργία ενός τέτοιο Ιδρύματος. Στην πορεία, ωστόσο, πείστηκε όταν γνωρίστηκε με τον Γρ. Σκαλκέα – ο οποίος ήταν θεράπων γιατρός του Ανδρέα Παπανδρέου στο Ωνάσειο – ο οποίος και του εκμυστηρεύτηκε το όραμά του.
