Σχόλια και πληροφορίες για την τελευταία συνεδρίαση της 164ης Συνοδικής Περιόδου

480

Η υποβολή παραίτησης από τον Γέροντα Θήρας και η… ανάκληση

Το «αντάρτικο» των Κυθήρων και Αιτωλίας και οι ανακρίσεις …

Οι τελευταίες  συνεδριάσεις της ΔΙΣ της 164ης Συνοδικής Περιόδου ήταν επεισοδιακές. Από τη μια ο επίορκος  πρώην ιερωμένος  που περιέλουσε με τοξικό υγρό τους Συνοδικούς δικαστές στη Σύνοδο του Ιουλίου  και από την άλλη η παραίτηση του Γέροντος Θήρας και ο ορισμός ανακριτών για τους Σεβ. Κυθήρων Σεραφείμ  και Αιτωλίας Κοσμά άλλαξαν την ήσυχη ροή των πραγμάτων που είχαμε μέχρι τώρα  και δημιούργησαν κλίμα αναταραχής.

Του Σωτήρη Μ. Τζούμα 

Το τελευταίο Δελτίο Τύπου (ΔΤ) της 164ης Συνοδικής Περιόδου, της  Διαρκούς Ιεράς Συνόδου (ΔΙΣ) της 26ης λήγοντος Αυγούστου,  παραθέτει τα όσα συνέβησαν στις δύο τελευταίες συνεδρίες έστω με μια επικάλυψη.

 Στο θέμα του Σεβ. Μητροπολίτου Θήρας κ. Επιφανίου, που είναι το πρώτο θέμα που απασχόλησε την ΔΙΣ στην τελευταία συνεδρίαση, τα πράγματα δεν είναι όπως εγράφησαν. Ή  τουλάχιστον δεν εγράφησαν όλα τα δεδομένα

Κατά το ΔΤ, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πρόεδρος της Συνόδου κ. Ιερώνυμος, έθεσε υπόψη των μελών της ΔΙΣ μία επιστολή παραίτησης του Σεβ. Θήρας. Κατόπιν εισηγήσεώς του η ΔΙΣ επιφυλάχθηκε να αποφανθεί μέχρις ότου ο Αρχιεπίσκοπος  επικοινωνήσει προσωπικά με τον Μητροπολίτη Θήρας. Μετά  τη λήξη της συνεδρίασης  ο Αρχιεπίσκοπος επικοινώνησε με τον εν λόγω Μητροπολίτη, ο οποίος στο μεταξύ είχε ενημερωθεί από τους δορυφόρους ότι η ΔΙΣ ασχολήθηκε με το κείμενο παραίτησης του και τότε εκείνος με παρεμβάσεις διαφόρων που επικοινώνησαν μαζί του, «αρνήθηκε» ότι υπέγραψε επιστολή παραίτησης και αυθημερόν απέστειλε επιστολή, με την οποία και γραπτώς επιβεβαίωσε τη διάψευσή του.

Κατόπιν αυτού, η ΔΙΣ αποφάσισε να αποστείλει την, κατά τον Μητροπολίτη Θήρας, «πλαστή»επιστολή για να προσφύγει στη Δικαιοσύνη, όπως ο ίδιος είπε γιατί έτσι τον συμβούλευσαν οι δορυφόροι. Παράλληλα η Σύνοδος  θεώρησε το θέμα λήξαν.

Όμως τα πράγματα δεν έγιναν έτσι. Με τον υπογράφοντα το παρόν κείμενο επικοινώνησε ο συζυγος της ανηψιάς του Μητροπολίτη, ο οποίος έχει υπό την προσωπική του προστασία και ευθύνη τον Σεβ. Γέροντα Θήρας και μας είπε αυτολεξεί ότι ο Γέρων Αρχιερεύς συνέταξε και έγραψε ενώπιον τους το κείμενο παραίτησης και το υπέγραψε. Και επειδή έχουν γνώση του ….καθεστώτος που έχει επιβάλλει στη Μητρόπολη ο Γεν. Αρχιερατικός-που κυκλοφορεί με ελικόπτερα( αυτός και ο Πρωθυπουργός έχουν αυτό το προνόμιο)-την απέστειλαν στον Αρχιεπίσκοπο ως είχε, χωρίς να την πρωτοκολλήσουν απο την Μητρόπολη γιατί τότε ήξεραν ότι δεν θα έφευγε ποτέ και δεν θα έφτανε στον προορισμό της. 

Η επιστολή παραίτησης του Σεβ. Μητροπολίτη Θήρας και τα όσα ακολούθησαν ότι ειναι δήθεν πλαστή, προκάλεσαν όπως ήταν φυσικό, σάλο.

Και τούτο, διότι ο Αρχιεπίσκοπος θα έπρεπε, όταν έλαβε την επιστολή παραίτησης  του Σεβ. Θήρας να επικοινωνήσει μαζί του πριν από τις συνεδριάσεις της ΔΙΣ. Έτσι θα ξεκαθάριζε το ζήτημα και θα έφερνε το θέμα  στην Ιερά Σύνοδο ώριμο προς λήψη αποφάσεων ή δεν θα το έφερνε καθόλου αν ο Γέρων Αρχιερεύς του έλεγε ότι το μετάνιωσε και δεν θα μαθαίναμε τίποτα.

Εν τέλει όμως, καλά που το έφερε στη ΔΙΣ ο Αρχιεπίσκοπος, για να αποκαλυφθούν πλήρως οι «δύο ταχύτητες», με τις οποίες διοικείται η Μητρόπολη Θήρας και να το πληροφορηθεί και η Ιεραρχία και όλος ο ελληνικός λαός.

Από τη μια  υπάρχει η βούληση του Γέροντα Μητροπολίτη και των οικείων του, που θέλουν να παραιτηθεί και να ξεκουραστεί για να μην επιβαρύνεται η υστεροφημία του και από την άλλη η βούληση του Γεν. Αρχιερατικού Επιτρόπου, που διοικεί τη Μητρόπολη ως αντ´αυτού, αλλά και άλλων παραγόντων, που δεν αφήνουν τον Γέροντα Μητροπολίτη να παραιτηθεί- για λόγους που γνωρίζουν οι ίδιοι!Και μπράβο στους συγγενείς του που κρατούν αυτή τη στάση. Μέχρι τώρα ξέραμε ότι οι συγγενείς δεν αφήνουν τους Γέροντες Ιεράρχες να παραιτηθούν για να τους εκμεταλλεύονται. Τα παραδείγματα πολλά και τα μαθαίνουμε ένα προς ένα. Εδώ ισχύει η εξαίρεση του κανόνα. 

Στο μεταξύ μας έγινε γνωστό ότι στο θέμα αυτό ανακατεύτηκαν και δύο εν ενεργεία Μητροπολίτες της Εκκλησίας μας, ( οι δορυφόροι που γράψαμε).Ο ένας εκ των πλέον προβεβλημένων   και ο άλλος εκ των νεωτέρων-και νομικός( τρομάρα του)- οι οποίοι επηρέασαν τον Γέροντα να  μην επιμείνει στην παραίτηση.

Μάλιστα ο Γεν. Αρχιερατικός, που κινούσε τα νήματα για την αλλαγή στάσης του Γέροντα Μητροπολίτη, τον εκφόβιζε ότι αν επιμείνει στην απόφαση του θα γίνουν δικαστήρια και ανακρίσεις για να αποδειχθεί αν το κείμενο είναι γραμμένο από τον ίδιο, ή είναι προϊόν πλαστογραφίας. Έφτασε μάλιστα στο σημείο να απειλήσει  τον τρομαγμένο και ευρισκόμενο σε κατάσταση σοκ γέροντα Ιεράρχη αλλά και τους οικείους του με ….λαϊκά δικαστήρια! Δηλαδή τον τρόμαξε  με τον φόβο των δικαστηρίων για τον ίδιο και τους συγγενείς του, στους οποίους έχει καταφύγει ο Γέρων Αρχιερεύς γιατί νιώθει ασφάλεια και σιγουριά!

Είναι λυπηρό και απαράδεκτο, πάντως, η διοίκηση της Εκκλησίας να κάνει πως δεν βλέπει αυτά τα εγκλήματα και μάλιστα να τα καλύπτει και να σιωπά.

Αλήθεια, με ποια αρμοδιότητα ανακατεύτηκαν οι δύο εν ενεργεία Ιεράρχες οι οποίοι αναμείχθηκαν  και επηρέασαν τη βούληση του Γέροντα Ιεράρχη,ώστε να συνεχίσουν να τον εκμεταλλεύονται οι επιτήδειοι; Ρητορικό το ερώτημα!

Θεωρώ ότι ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών κ. Ιερώνυμος ο οποίος εκτιμά τον Γέροντα Ιεράρχη πρέπει να επέμβει προσωπικά και να διαλευκάνει το θέμα αυτό το οποίο μπάζει από παντού. Να καλέσει στην Αθήνα τον σεβαστό Μητροπολίτη  και να κουβεντιάσει μαζί του αυτό που έχει αποφασίσει και θέλει να κάνει για το καλό το δικό του και της Εκκλησίας μας.

Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος σε ανύποπτο χρόνο μου είχε πει όταν  ο Γέρων Θήρας ήταν Συνοδικός το πόσο πολύ μετράει τις απόψεις του και πόση σοφία εμπεριέχουν τα λόγια του κάθε φορά που λαμβάνει το λόγο εν Συνόδω. Αυτό τον Ιεράρχη λοιπόν ας μην τον αφήσει να καταρρακώνεται επειδή κάποιοι έχουν μάθει να αρμέγουν ακόμη  και τους…. «τράγους»,στην μικρή αλλά πνευματική και θεοτοσκέπαστη Μητρόπολη της Παναγίας της Χοζοβιώτισας.

Το δεύτερο μεγάλο θέμα που ασχολήθηκε η ΔΙΣ, ήταν οι απολογίες των Σεβ. Μητροπολιτών Κυθήρων κ. Σεραφείμ και Αιτωλοακαρνανίας κ. Κοσμά, για την εκτός Συνοδικής γραμμής συμπεριφορά τους το Πάσχα, εξαιτίας  της πανδημίας και για τις δηλώσεις που έκαναν.

Τους προτάθηκε να υπογράψουν μια δήλωση, η οποία ήταν ήπια και «στρογγυλά» γραμμένη, ώστε να «κλείσει» το θέμα, γιατί τέτοιου είδους εσωστρέφεια σε αυτή την συγκυρία  δεν ευνοεί την Εκκλησία.

Η όντως ήπια δήλωση που τους προτάθηκε, δια του Αρχιγραμματέως της Ι. Συνόδου προς τους δύο Αρχιερείς ήταν οι εξής:

«Έχοντας πλήρη συνείδηση των αρχιερατικών μου υποχρεώσεων και προς άρσιν πάσης παρεξηγήσεως, κατόπιν των όσων διημείφθησαν ενώπιον της συνεδριαζούσης Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, της Τετάρτης 25ης Αυγούστου 2021, δηλώ την πλήρη υπακοή, συμμόρφωση και εναρμόνιση της ελαχιστότητός μου προς τις εκάστοτε Συνοδικές αποφάσεις και την πρόθυμη συνεργασία μου μετά της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος χωρίς ουδεμία διαφοροποίηση».

Ωστόσο, αρνήθηκαν να την υπογράψουν! Και όχι μόνο αρνήθηκαν, αλλά ο εις εκ των δύο, ο Αιτωλίας Κοσμάς, μίλησε κατά τρόπο ανοίκειο προς τους Συνοδικούς Ιεράρχες και μάλιστα προς τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, ο οποίος- ειρήσθω εν παρόδω- έκανε τα πάντα κάποτε  για να «πέσει» στα μαλακά  ένα οικονομικό θέμα, για το οποίο κατηγορείτο ο Σεβ. Αιτωλίας και να απαλλαγεί από κάθε κατηγορία!

Δυστυχώς,έχει επιλεκτική μνήμη ο Σεβ. Αιτωλίας και η ευαίσθητη συνείδηση του τον ενοχλεί  μόνο όταν πρόκειται να γίνει αρεστός στους συντηρητικούς κύκλους.Δυστυχώς με την στάση του αυτή ο Σεβ. Αιτωλίας έχει προκαλέσει και είναι κρίμα που παρασύρει και τον Σεβ. Κυθήρων, ο οποίος οι πληροφορίες λένε οτι ήταν πιο διαλλακτικός.

Μετά τις εξηγήσεις που έδωσαν οι δύο Μητροπολίτες στην ΔΙΣ και εξαιτίας του εχθρικού ύφους που ειχαν (« σήκωσαν αντάρτικο» μας είπε Συνοδικός Ιεράρχης),  η υπόθεση δεν μπορούσε  να τεθεί στο Αρχείο. Οι ίδιοι οι Ιεράρχες με την στάση τους έδωσαν λαβές να συνεχιστεί το θέμα με ανακρίσεις και δεν είναι σίγουρο ότι η υπόθεση θα πάει στο Αρχείο μετά τις ανακρίσεις. Αν ήταν να πάει στο Αρχείο θα πήγαινε από τώρα. Η ευκαιρία δόθηκε. Η βούληση του Αρχιεπισκόπου τώρα, είναι να φτάσει το θέμα  στα άκρα, διότι δεν θέλει να υπάρχουν μέσα στο Σώμα της Ιεραρχίας δύο Μητροπολίτες με δήθεν ισχυρότερη συνείδηση έναντι των υπολοίπων και οι οποίοι προκαλούν.

Και αυτά τα γραφικά που εγράφησαν από κάποιους εμμονικούς του εκκλησιαστικού ρεπορτάζ, ότι ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος πολλές φορές επι Χριστοδούλου διαφοροποιήθηκε και ως εκ τούτου θα έπρεπε να ήταν κι εκείνος  υπόδικος τότε, ο Ιερώνυμος διαφοροποιείτο για διοικητικά θέματα και όχι για θέματα λειτουργικής και εκκλησιολογικής υφής. Το αν σηκώθηκε και έφυγε από την τελευταία συνεδρίαση της Ιεραρχίας τον Οκτώβριο του 2006,που θα εξέλεγε τον Σεβ. Κορίνθου κ.Διονύσιο δεν τον διαφοροποιούσε απο την κοινή στάση του Σώματος σε ένα θέμα δογματικής φύσεως αλλά είχε διαφωνία με τον χειρισμό του θέματος από τον Μακαριστό Χριστόδουλο.

Και για να λέμε τα πράγματα με αληθινά στοιχεία, τότε για Κορίνθου αρχικά προοριζόταν ο Μακαριστός Καστορίας Σεραφείμ με μεταθετό. Ο Σεραφείμ όμως στη συνέχεια είπε ότι δεν επιθυμεί να αφήσει την Καστοριά. Αυτός ήταν ο Σεραφείμ. Πνευματικός γίγας.Δεν ήθελε να αφήσει την κληρωθείσα Επαρχία του για κάτι καλύτερο και μεγαλύτερο. Έτσι, ο Μητροπολίτης τότε Θηβών Ιερώνυμος εκ των σημαντικών Ιεραρχών της Εκκλησίας μας,  ζήτησε από τον Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο να προτείνει στην Ιεραρχία να εκλέξει τον  τότε Πρωτοσύγκελλο του Γεώργιο, νυν Μητροπολίτη Θηβών.

Στην αρχή ο Χριστόδουλος του είπε ότι το ακούει με χαρά και γιατί όχι!  Στη συνέχεια,μπήκαν άλλοι παράγοντες στη μέση  και άλλαξαν τη στάση και τη βούληση  του Αρχιεπισκόπου, ο οποίος κατέληξε στον τότε Αρχιγραμματέα της Συνόδου Διονύσιο Μάνταλο, άνθρωπο της εμπιστοσύνης του Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου.

Επομένως, το αν έφυγε από την Ιεραρχία ο τότε Θηβών Ιερώνυμος διαμαρτυρόμενος μάλιστα για το αρχιπισκοπικοκεντρικό σύστημα εκλογών (το οποίο,δυστυχώς, ούτε εκείνος το άλλαξε), ήταν για να δείξει την δυσφορία του προς τον Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο, ο οποίος δεν κράτησε την αρχική υπόσχεση που του έδωσε. Άλλο, λοιπόν, τα διοικητικά και διαδικαστικά θέματα και άλλο τα λειτουργικά, δογματικά, εκκλησιολογικά.

Εγράφη, ότι ουδέποτε στα 180 χρόνια του Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ελλάδος, έχει τεθεί τέτοιου περιεχομένου δήλωση προς υπογραφή από Ιεράρχες. Και αυτό είναι ανιστόρητο και ανακριβές. Δυστυχώς, πολλές φορές έχει τεθεί το θέμα υπογραφής δηλώσεων νομιμοφροσύνης και υπακοής προς Ιεράρχες. Η αρχή έγινε με τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών  Ιάκωβο Βαβανάτσο. Για να τον αφήσουν Πρόεδρο της Μητροπόλεως  Ατιικής και να μην τον καθαιρέσουν, του ζήτησαν να κάνει ειδική δήλωση. Έτσι αυτός που ήταν .. «ανήθικος» για να είναι Αρχιεπίσκοπος, μπορούσε να εξακολουθεί να διαποιμαίνει την προηγούμενη επαρχία του! Το αυτό συνέβη επί Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου του Α´, πολλές φορές. Ο Μακαριστός Κορίνθου Παντελεήμων Καρανικόλας οδηγήθηκε στα Συνοδικά Δικαστήρια και παρ´ολίγον να κηρυχθεί έκπτωτος του θρόνου του και να  καθαιρεθεί, επειδή του ζητούσαν να ανακαλέσει εγγράφως ένα κήρυγμα του.Το περιγράφει ο ίδιος με πολύ γλαφυρό τρόπο στο βιβλίο του ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΑ-ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΑ.

Επομένως, πάντα είχαμε στην Εκκλησία τέτοια θέματα! Η διαφορά είναι ότι επι Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου του Β ´ αντιμετωπίζονται πιο χαλαρά. Και πάλι αν δεν αντιδρούσαν πολλοί εκ των Συνοδικών Ιεραρχών για την στάση των δύο, ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος δεν θα τους έδινε καμία σημασία, διότι γνωρίζει ότι με αυτό τον τρόπο τους ηρωοποιεί στα μάτια των συντηρητικών και των ακραίων πιστών. Αλλά γνωρίζει επίσης ότι αυτοί που σήμερα τους επευφημούν, αύριο θα τους καταγγέλουν για κάτι που δεν θα είναι σύμφωνο με τις ακραίες θέσεις και προσδοκίες τους! Φαύλος κύκλος!

Οι δύο Μητροπολίτες Κυθήρων και Αιτωλίας, διώκονται για την «ανυπακοή» τους στην εντολή και στην κοινή γραμμή της Συνόδου, που αποτελεί την ανώτατη προϊσταμένη τους αρχή. Πώς θα αντιδρούσαν, αλήθεια οι δύο Ιεράρχες, αν κάποιοι εκ των Ιερέων τους δεν υπάκουαν στις εντολές τους  και έκαναν του κεφαλιού τους; Θα τους άφηναν να αλωνίζουν και να τους μιλούν και απαξιωτικά όπως έκαναν οι δύο προς την Σύνοδο;

Μάλιστα μερικοί αντέτειναν ως επιχείρημα  ότι και άλλοι  εράρχες –μεταξύ των οποίων και Συνοδικοί–  δεν ακολούθησαν κατά γράμμα την εντολή της ΔΙΣ και αυθαιρέτησαν και ότι δεν ήταν μόνον οι Κυθήρων και Αιτωλίας εκτός γραμμής.Μπορεί να συνέβη αυτό αλλά οι υπόλοιποι δεν… διατυμπάνησαν την επιλογή τους και δεν έγινε γνωστή η αυθαιρεσία τους! Και ασφαλώς δεν έκαναν δηλώσεις, που να προσβάλλουν και να μειώνουν το κύρος  της Συνόδου.

Αν υπάρχει αυτή η συμπεριφορά εκ μέρους Ιεραρχών της Εκκλησίας, τι θέλετε να κάνει μετά ο κ. Φίλης και ο κάθε πολιτικός που βλέπει με επιφύλαξη και με εχθρικό μάτι  τις θέσεις της Εκκλησίας;

Το τελευταίο επιχείρημα που ακούγεται στους εκκλησιαστικούς κύκλους ότι ήταν ατυχής ο ορισμός του Σεβ. Αλεξανδρουπόλεως ως ανακριτή στο θέμα του Σεβ.  Κυθήρων( γιατί είναι μοντέρνος και γιαυτό δεν θα είναι αντικειμενικός με τον Σεβ. Κυθήρων και τις θέσεις του) είναι τουλάχιστον αστείο. Μπορεί ο Σεβ.Αλεξανδρουπόλεως να κινήθηκε ως Μητροπολίτης  στην αντίπερα όχθη από τον Σεβ. Κυθήρων και δέχθηκε και αυτός την οργή και  τις ύβρεις των συντηρητικών και όχι μόνο  (και μείς του ασκήσαμε δριμύτατη κριτική), το βέβαιο , όμως είναι, είναι ότι θα κάνει το καθήκον του με αντικειμενικά κριτήρια και με πνεύμα ορθής εκκλησιολογικής αντίληψης  και το αποτέλεσμα του πορίσματος θα γίνει σεβαστό και αποδεκτό από όλους.

Και σωστά όρισαν τον Σεβ. Αλεξανδρουπόλεως. Για σκεφτείτε να έβαζαν στη θέση του, έναν το ίδιο συντηρητικό με τον Κυθήρων, τι θα γινότανε; Θα ήταν αθώος ο Κυθήρων για όλα και ένοχη και υπόλογη η Σύνοδος. Θέατρο Σκιών ή θέατρο αγγέλοις και ανθρώποις;

Τελος, ας μην ξεχνάμε τις ειδικές συνθήκες που επικρατούν εξαιτίας της πανδημίας. Η Εκκλησία για πρώτη φορά στην ιστορία της δεν συνεδριάζει με την συχνότητα που προβλέπεται και για πρώτη φορά καθιερώθηκαν οι τηλεδιασκέψεις για να μην παγώσει εντελώς το Ιερό Σώμα της ΔΙΣ, που δημιουργεί  την πεποίθηση ότι στην Εκκλησία μας επικρατεί Συνοδικό σύστημα.

Και ναί, μπορεί να λέμε ότι υπάρχει Συνοδικό πολίτευμα αλλά η Εκκλησία μας διοικείται με αρχιεπισκοπικο-κεντρική διάθεση. Πάντα αυτό ίσχυε. Απλά ο εκάστοτε Αρχιεπίσκοπος δεν αισθάνεται παντοδύναμος όπως ένας Πατριάρχης, που στηρίζεται στην ενός ανδρός αρχή.

Στην Εκκλησία μας ο Αρχιεπίσκοπος έχει τον φόβο της Συνόδου η οποία καιροφυλακτεί και του βάζει φρένο στις αυθαιρεσίες του. Τα παραδείγματα πολλά από την ιστορία μας. Πρόσφατο παράδειγμα το σχέδιο Τσίπρα που ευτυχώς δεν πέρασε ποτέ!

Η ευθύνη φυσικά για την πορεία των πραγμάτων στην Εκκλησία μας,  δεν είναι μόνο του Αρχιεπισκόπου. Είναι θέμα όλων των Μητροπολιτών που απαρτίζουν την  Ιερά Σύνοδο της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος.

Αυτό ας το λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους και οι Ιεράρχες μέλη της ΙΣΙ αλλά και όσοι εξ ημών γράφουμε και σχολιάζουμε τα τεκταινόμενα στην Εκκλησία.

Να γράφουμε χωρίς εμπάθεια και παλαιές πικρίες, αλλά με γνώμονα την αλήθεια και το συμφέρον της Εκκλησίας.

Στους δύσκολους καιρούς που ζούμε, ο διχασμός είναι μεγάλη πολυτέλεια. Ας φροντίσουν οι πνευματικοί μας ταγοί να είναι ενωμένοι για το καλό της Εκκλησίας και του Ελληνικού λαού. Η εποχή των ζηλωτών πέρασε ανεπιστρεπτί. 

Αλλά και η ισοπέδωση των πάντων πρέπει με κάποιο τρόπο να τερματίσει. 

Η σταθερή συνισταμένη μέσα στον ορυμαγδό των διαφόρων ιδεών και των ξενόφερτων ή εγχώριων εθίμων πρέπει να είναι μία: η επανασύνδεση του πιστού με την μάνα Εκκλησία.

Σε μια εποχή που λιτανεύεται η… Αμάλ ανενόχλητη στους δρόμους της πατρίδας μας , η Παναγία μας μένει κλεισμένη μέσα στις Εκκλησίες μας και δακρύζει…

Ντροπή μας!