Η στρατηγική για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία βρίσκεται στο επίκεντρο των προτάσεων συμβούλων του Ντόναλντ Τραμπ, οι οποίες προβλέπουν, σύμφωνα με ανάλυση του Reuters, την παραχώρηση μεγάλων τμημάτων της Ουκρανίας στη Ρωσία.
Ο Τραμπ έχει δεσμευθεί επανειλημμένα στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του να βάλει τέλος στη σύγκρουση, που διαρκεί ήδη σχεδόν τρία χρόνια, μέσα σε 24 ώρες από την ορκωμοσία του στις 20 Ιανουαρίου, αν όχι πριν απ’ αυτή, αλλά δεν έχει ακόμα πει πώς θα τα καταφέρει. Αναλυτές και πρώην αξιωματούχοι της εθνικής ασφαλείας εκφράζουν σοβαρές αμφιβολίες ότι ο Τραμπ θα μπορέσει να εκπληρώσει μια τέτοια υπόσχεση λόγω της πολυπλοκότητας της σύγκρουσης.
Από την περασμένη εβδομάδα, ο Τραμπ δεν είχε ακόμη συγκαλέσει μια κεντρική ομάδα εργασίας για να εκπονήσει ένα ειρηνευτικό σχέδιο, σύμφωνα με τέσσερις συμβούλους που ζήτησαν να μην κατονομασθούν για να περιγράψουν ιδιωτικές συζητήσεις. Ωστόσο αρκετοί σύμβουλοι έχουν διατυπώσει μεταξύ τους ιδέες σε δημόσια φόρουμ και -σε ορισμένες περιπτώσεις- στον Τραμπ, είπαν.
Τελικά μια ειρηνευτική συμφωνία είναι πιθανό να εξαρτηθεί από την άμεση προσωπική δέσμευση των Τραμπ, Πούτιν και Ζελένσκι, επισήμαναν οι σύμβουλοι. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ είπε ότι «δεν είναι δυνατό να σχολιάσουμε ατομικές δηλώσεις χωρίς να έχουμε μια ιδέα για το συνολικό σχέδιο».
Η εκπρόσωπος του Τραμπ Καρολάιν Λίβιτ επισήμανε πως ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι «θα κάνει ό,τι είναι απαραίτητο για να αποκαταστήσει την ειρήνη και να ανοικοδομήσει την αμερικανική ισχύ και αποτροπή στην παγκόσμια σκηνή». Ένας εκπρόσωπος του Τραμπ δεν απάντησε αμέσως σε ερώτηση για το αν ο εκλεγμένος πρόεδρος εξακολουθεί να σχεδιάζει να επιλύσει τη σύγκρουση μέσα σε μία ημέρα αφότου αναλάβει καθήκοντα.
Η ουκρανική κυβέρνηση δεν ανταποκρίθηκε αμέσως σε αίτημα για σχόλιο. Ένας πρώην αξιωματούχος του Τραμπ για την εθνική ασφάλεια, ο οποίος εμπλέκεται στη μετάβαση, δήλωσε πως υπάρχουν τρεις κύριες προτάσεις: το περίγραμμα από τον Κέλογκ, μία από τον εκλεγμένο αντιπρόεδρο Τζ. Ντ. Βανς και μια άλλη που προωθείται από τον Ρίτσαρντ Γκρενέλ, τον πρώην επικεφαλής του Τραμπ στις υπηρεσίες πληροφοριών.
Το σχέδιο του Κέλογκ
Το σχέδιο του Κέλογκ, που συνυπογράφεται από τον πρώην αξιωματούχο του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας Φρεντ Φλιτζ και παρουσιάσθηκε νωρίτερα φέτος στον Τραμπ, ζητάει να παγώσουν οι σημερινές γραμμές μάχης. Οι Κέλογκ και Φλιτζ δεν απάντησαν σε αιτήματα για σχόλιο. Το σχέδιό τους είχε αναφερθεί για πρώτη φορά από το Ρόιτερς.
Ο Γκρενέλ, ο πρώην πρεσβευτής του Τραμπ στη Γερμανία, υποστήριξε τη δημιουργία «αυτόνομων ζωνών» στην ανατολική Ουκρανία στη διάρκεια ενός στρογγυλού τραπεζιού του Bloomberg τον Ιούλιο, χωρίς όμως να επεκταθεί. Υποστήριξε επίσης ότι η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ δεν είναι προς το συμφέρον της Αμερικής.
Ο Τραμπ θα δώσει περισσότερα αμερικανικά όπλα στο Κίεβο μόνο αν αυτό συμφωνήσει σε ειρηνευτικές συνομιλίες. Ταυτόχρονα θα προειδοποιήσει τη Μόσχα ότι θα αυξήσει τη βοήθεια των ΗΠΑ προς την Ουκρανία, αν η Ρωσία απορρίψει τις διαπραγματεύσεις. Η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ θα μπει σε αναμονή.
Στοιχεία των προτάσεων θα συναντήσουν πιθανόν την αντίδραση του Ζελένσκι, ο οποίος έχει κάνει την πρόσκληση για ένταξη στο ΝΑΤΟ τμήμα του δικού του «Σχεδίου Νίκης», καθώς και από ευρωπαίους συμμάχους και από μερικούς Αμερικανούς κοινοβουλευτικούς, λένε αναλυτές και πρώην αξιωματούχοι της εθνικής ασφαλείας.
Την περασμένη εβδομάδα, ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας έστειλε επιστολή στους ομολόγους του στο ΝΑΤΟ καλώντας τους να απευθύνουν πρόσκληση για ένταξη κατά τη συνεδρίαση των υπουργών Εξωτερικών χθες, Τρίτη.
Μερικοί Ευρωπαίοι σύμμαχοι έχουν εκφράσει την προθυμία τους να αυξήσουν τη βοήθεια προς την Ουκρανία και ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν συνεχίζει να στέλνει όπλα. Αυτό θα μπορούσε να κάνει τον Τραμπ να χάσει μέρος της δυνατότητας που έχει να πιέσει το Κίεβο για να προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Το σχέδιο του Κέλογκ, που προβλέπει αύξηση της βοήθειας προς την Ουκρανία, αν ο Πούτιν δεν έρθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, μπορεί να αντιμετωπίσει αντιδράσεις στο Κογκρέσο, όπου μερικοί από τους στενότερους συμμάχους του Τραμπ αντιτίθενται σε επιπρόσθετη στρατιωτική βοήθεια προς αυτή την ανατολικοευρωπαϊκή χώρα. «Δεν πιστεύω πως έχει κάποιος οποιοδήποτε ρεαλιστικό σχέδιο για να τελειώσει αυτό», λέει ο Ράμερ, ο πρώην αξιωματούχος των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών.
Η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και οι γεωπολιτικές αντιδράσεις: Διαμορφώνεται το μέλλον της Ανατολικής Ευρώπης
Η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ παραμένει ένα φλέγον ζήτημα, με έντονες αντιδράσεις από πολλές πλευρές. Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, έχει ενσωματώσει την πρόσκληση για ένταξη στο ΝΑΤΟ στο «Σχέδιο Νίκης» του, βλέποντας τη συμμετοχή στη Συμμαχία ως κρίσιμο παράγοντα για την εξασφάλιση της εδαφικής ακεραιότητας και της ασφάλειας της χώρας του. Ωστόσο, οι προτάσεις αυτές ενδέχεται να προκαλέσουν αντιδράσεις όχι μόνο από τον ίδιο τον Ζελένσκι, αλλά και από ευρωπαίους συμμάχους και ορισμένους Αμερικανούς κοινοβουλευτικούς, όπως επισημαίνουν αναλυτές και πρώην αξιωματούχοι εθνικής ασφαλείας.
Η πρόσκληση Ζελένσκι και η στάση του ΝΑΤΟ
Την προηγούμενη εβδομάδα, ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών απέστειλε επιστολή προς τους ομολόγους του στο ΝΑΤΟ, καλώντας τους να απευθύνουν πρόσκληση ένταξης κατά τη συνεδρίαση των υπουργών Εξωτερικών. Η κίνηση αυτή αναδεικνύει την αποφασιστικότητα της Ουκρανίας, αλλά ταυτόχρονα εγείρει προβληματισμούς σχετικά με τις επιπτώσεις που θα μπορούσε να έχει μια τέτοια απόφαση στην παγκόσμια γεωπολιτική σκηνή.
Ευρωπαίοι σύμμαχοι και η στήριξη των ΗΠΑ
Παρά την επιφυλακτικότητα ορισμένων κρατών, αρκετοί Ευρωπαίοι σύμμαχοι έχουν εκφράσει την προθυμία τους να αυξήσουν τη βοήθεια προς την Ουκρανία. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, εξακολουθεί να στηρίζει την Ουκρανία, παρέχοντας στρατιωτική βοήθεια. Ωστόσο, αυτή η στήριξη δεν είναι δεδομένη για το μέλλον, ειδικά ενόψει πιθανών αλλαγών στο πολιτικό σκηνικό των ΗΠΑ.
Η στρατηγική του πρώην προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, περιλαμβάνει την άσκηση πίεσης στο Κίεβο για να προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Εντούτοις, η συνεχιζόμενη στήριξη του Μπάιντεν στην Ουκρανία μειώνει την πολιτική επιρροή του Τραμπ. Επιπλέον, το σχέδιο του Κέλογκ, το οποίο προτείνει περαιτέρω αύξηση της βοήθειας προς την Ουκρανία σε περίπτωση που ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δεν συμμετάσχει σε διαπραγματεύσεις, αναμένεται να συναντήσει ισχυρή αντίσταση στο Κογκρέσο, κυρίως από στενούς συμμάχους του Τραμπ.
Η γεωπολιτική σκηνή παραμένει εξαιρετικά περίπλοκη. Όπως δήλωσε ο πρώην αξιωματούχος των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών, Ράμερ, «δεν φαίνεται να υπάρχει κάποιο ρεαλιστικό σχέδιο για να τερματιστεί αυτή η κατάσταση». Οι επόμενες κινήσεις των βασικών παραγόντων, τόσο στην Ανατολική Ευρώπη όσο και στη Δύση, θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό το μέλλον της περιοχής και την ασφάλεια της Ουκρανίας.