Ποιοι βρίσκονται πίσω από την τρομοκρατία των trolls

Ηδη τα τελευταία χρόνια η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος ασχολείται συστηματικά με τέτοιες περιπτώσεις, είτε αυτές αφορούν συγκεκριμένα πρόσωπα είτε πράξεις που έχουν αρνητικό αντίκτυπο σε μεγάλες κοινωνικές ομάδες ή ακόμη και στο σύνολο του πληθυσμού.

Δικονομικά, η Αστυνομία ή η Δικαιοσύνη μπορούν να παρέμβουν αυτεπάγγελτα μόνο σε δύο περιπτώσεις αδικημάτων αυτού του είδους στη «διέγερση σε ανυπακοή» συγκεκριμένων νόμων και διατάξεων και στη «διασπορά ψευδών ειδήσεων», όταν αυτή μπορεί να προκαλέσει ζημιά στους πολίτες ή και στη λειτουργία του κράτους. Την τελευταία περίοδο, με αφορμή το λεγόμενο «κίνημα των αντιεμβολιαστών», πραγματοποιούνται έρευνες σε συγκεκριμένες ομάδες στο Facebook αλλά και σε ιστοσελίδες που προτρέπουν τους πολίτες να μην εμβολιαστούν κατά της Covid-19.

Γνωστή Ελληνίδα

Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις είναι απαραίτητη η μήνυση από πλευράς του θύματος για να ξεκινήσει η αστυνομική έρευνα. Μια τέτοια μήνυση κατατέθηκε μόλις την προηγούμενη εβδομάδα από γνωστή Ελληνίδα, η οποία, τους τελευταίους μήνες, βλέπει συγκεκριμένα προφίλ να την αναφέρουν σε σχόλια κάτω από ειδήσεις για βίαιες επιθέσεις που αναρτώνται στα κοινωνικά δίκτυα, λέγοντάς της «είσαι η επόμενη».

Ομως ενώ οι καταγγελίες είναι εκατοντάδες κάθε μήνα, όταν οι αρμόδιοι αξιωματικοί επικοινωνούν με τα θύματα και τα προτρέπουν να υποβάλουν μήνυση, ελάχιστα από αυτά ανταποκρίνονται. Σύμφωνα με πληροφορίες της Realnews, από τον Ιούνιο του 2020 μέχρι τον Οκτώβριο του 2021 σχηματίστηκαν συνολικά περισσότερες από 800 δικογραφίες από τις οποίες οι 130 αφορούσαν διέγερση σε ανυπακοή και διασπορά ψευδών ειδήσεων (που είναι αυτεπάγγελτα αδικήματα και η έρευνα ξεκίνησε με εντολή των αρμόδιων εισαγγελικών Αρχών), οι 500 απλή και συκοφαντική δυσφήμηση και οι 180 απειλή. Στην πραγματικότητα, όμως τα αδικήματα που διαπράττονται είναι πολλαπλάσια.

Το Τwitter

Σε αυτές τις περιπτώσεις η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος ακολουθεί μια χρονοβόρα ερευνητική διαδικασία, αφού στην πραγματικότητα σχεδόν τα πάντα εξαρτώνται από τις εταιρείες διαχείρισης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Σε αυτές καταφεύγουν μέσω της δικαστικής οδού, ζητώντας τα στοιχεία των λογαριασμών των δραστών και την «ιντερνετική διεύθυνσή» τους δηλαδή τον αριθμό ΙΡ, που είναι μοναδικός για κάθε σύνδεση.

Ωστόσο, δεν είναι πάντα εύκολη π απόκτηση τέτοιων στοιχείων, καθώς οι νομοθεσίες των χωρών όπου λειτουργούν οι εταιρείες αυτές είναι διαφορετικές από την ελληνική. Για παράδειγμα, οι αξιωματικοί τονίζουν ότι, σε αντίθεση με το Facebook το οποίο συνήθως προσκομίζει τα στοιχεία των χρηστών του που ζητούνται, το Τwitter συνεργάζεται σπανίως.

Παρ’ όλα αυτά, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που η Αστυνομία εντόπισε δράστες τέτοιων κακόβουλων αναρτήσεων, ακόμη και χωρίς την παροχή στοιχείων από τις εταιρείες που ελέγχουν συγκεκριμένα social media, αλλά από άλλου είδους ψηφιακή έρευνα που έχει αναπτυχθεί και εντοπίζει τα ίχνη που αφήνουν οι δράστες στο διαδίκτυο.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση ενός 17χρονου από τα Γιαννιτσά, ο οποίος ήταν διαχειριστής σε σελίδα κοινωνικής δικτύωσης με έδρα χώρα του εξωτερικού. Τον Αύγουστο του 2014, μια 15χρονη κατήγγειλε ότι είχε πέσει θύμα εκβιασμού από άγνωστο που παραποίησε τις φωτογραφίες της και, αφού πραγματοποίησε στο συγκεκριμένο μέσο προσβλητικές αναρτήσεις σε βάρος της, την απειλούσε ζητώντας της να του στέλνει νέες ιδιαίτερα προσωπικές φωτογραφίες της.

Οι αξιωματικοί της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος ξεκίνησαν έρευνα, όμως σε τρεις απόπειρες εντοπισμού του δράστη έφταναν σε σπίτια άσχετων πολιτών που δεν είχαν ιδέα για την υπόθεση. Τελικά διαπίστωσαν πως ο 17χρονος χρησιμοποιώντας ειδικό λογισμικό, παραβίαζε τα wifi κατοίκων της περιοχής όπου διέμενε, με αποτέλεσμα ο εντοπισμός να είναι εξαιρετικά δύσκολος.

Την ίδια χρονιά, ερευνήθηκε μια σειρά απειλητικών αναρτήσεων σε βάρος αστυνομικών και πυροσβεστών από ομάδα του Facebook. Ζητήθηκαν τα στοιχεία του χρήστη από την εταιρεία, που όμως οδήγησαν σε ένα ίντερνετ καφέ σε κωμόπολη της Ηλείας οπότε ακολούθησε καθαρά αστυνομική έρευνα για να εντοπιστεί ένας 27χρονος που πραγματοποιούσε τις απειλές.
Σε άλλη υπόθεση, το 2020 στη Ρόδο, εντοπίστηκε άνδρας που δημιούργησε ψεύτικα προφίλ δύο γυναικών στο Ιnstagram, τα οποία χρησιμοποιούσε με συκοφαντικό και προσβλητικό για εκείνες τρόπο. Ο δράστης αυτής της υπόθεσης εντοπίστηκε από τα στοιχεία των λογαριασμών που χρησιμοποιούσε, τα οποία οδήγησαν στα διαδικτυακά του αποτυπώματα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι υπάρχουν και περιπτώσεις που χρήστες των social media διαπράττουν αδικήματα από το προφίλ τους δημοσιοποιώντας από λάθος τους τα πραγματικά τους στοιχεία. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση εθνοφύλακα από την Καλλονή, ο οποίος με ανάρτησή του σε σελίδα κοινωνικής δικτύωσης απειλούσε να πυροβολήσει πρόσφυγες και μετανάστες στη νέα δομή στον Καρά Τεπέ. Εντοπίστηκε διότι είχε αναρτήσει φωτογραφία του με το όπλο ανά χείρας!

Στο στόχαστρο των στελεχών της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος βρίσκεται και μια άλλη κατηγορία δραστών, που ονομάζονται «επαγγελματίες trolls». Η ύπαρξή τους άρχισε να αποκαλύπτεται μετά από συκοφαντικές αναρτήσεις εναντίον υποψήφιων πολιτευτών αλλά και εναντίον σωματείων και συλλόγων, ακριβώς πριν από εκλογικές αναμετρήσεις

Το φαινόμενο αυτό «ανθεί» κυρίως σε μικρές επαρχιακές πόλεις και τα θύματα σπάνια καταφεύγουν στη Δικαιοσύνη. Μια τέτοια περίπτωση, για την οποία οι έρευνες βρίσκονται σε εξέλιξη, σημειώθηκε το 2019 στη δυτική Μακεδονία, σε βάρος υποψήφιου δημάρχου, εναντίον του οποίου υπήρξαν συκοφαντικές αναρτήσεις που ανέφεραν πως είχε καταχραστεί χρήματα από δημόσια υπηρεσία. Η έρευνα οδήγησε σε διάφορα ίντερνετ καφέ της περιοχής χωρίς όμως μέχρι σήμερα, να έχουν εντοπιστεί οι δράστες.

Κακοποιοί στα πληκτρολόγια

Την κινητοποίηση της Δικαιοσύνης προκαλεί η δράση των trolls στα κοινωνικά δίκτυα, που έχουν φτάσει στο σημείο να ζητούν από απλούς πολίτες να εισβάλλουν σε δημόσια κτίρια και να προχωρούν σε οργανωμένες βιαιοπραγίες εις βάρος δημοσίων προσώπων. Οι ακραίες μορφές έκφρασης από ανώνυμα «προφίλ» αποτελούν αντικείμενο έρευνας και συζητήσεων σε διεθνές επίπεδο, ωστόσο, στη χώρα μας το φαινόμενο έχει λάβει εκρηκτικές διαστάσεις. Ειδικά το τελευταίο διάστημα, ομάδες από «κουκουλοφόρους» του ελληνικού κυβερνοχώρου φέρεται να έχουν προχωρήσει στη διάπραξη πολύ σοβαρών αξιόποινων πράξεων, εξαπολύοντας ακόμα και απειλές κατά της ζωής. Το ζήτημα λαμβάνει πλέον και πολιτική διάσταση, μετά και τη μηνυτήρια αναφορά στον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου που κατέθεσε η ειδική γραμματέας Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων, Ειρήνη Αγαπηδάκη.

«Ανώνυμοι χρήστες στο Τwitter, συνδυάζοντας ψέματα, θεωρίες συνωμοσίας ρίχνοντας λάσπη κατά πάντων και κυρίως των θεσμών, προτρέπουν σε βία, χρησιμοποιώντας ως εργαλεία για την εμετική καμπάνια τους τα ασυνόδευτα», δήλωσε η κυρία Αγαπηδάκη το μεσημέρι της Πέμπτης. Λίγη ώρα μετά, βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ έφεραν το θέμα στη Βουλή, απευθύνοντας ερώτηση για την εικόνα που έχει η κυβέρνηση όσον αφορά τα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα, προκαλώντας την οργισμένη αντίδραση του κυβερνητικού εκπροσώπου, Γιάννη Οικονόμου. «Την ίδια ημέρα που η ειδική γραμματέας Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων, κυρία Ειρήνη Αγαπηδάκη, κατέθεσε μηνυτήρια αναφορά στον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, ο ΣΥΡΙΖΑ, υιοθετώντας τα ψέματα και τις συκοφαντίες των ίδιων σκοτεινών κύκλων, καταθέτει ερώτηση για το αν η κυβέρνηση εξαφανίζει προσφυγόπουλα με λαθροχειρίες», δήλωσε ο Γ. Οικονόμου.

«Εγκληματική οργάνωση»

Πέραν της πολιτικής αντιπαράθεσης η δράση των trolls τους τελευταίους μήνες στην Ελλάδα βρίσκεται πλέον στο μικροσκόπιο των Αρχών, καθώς φαίνεται ότι συγκεκριμένα ανώνυμα προφίλ στα κοινωνικά δίκτυα λειτουργούν εντός ενός οργανωμένου εγκληματικού πλαισίου.

Σύμφωνα με πληροφορίες η μηνυτήρια αναφορά που κατατέθηκε στον Αρειο Πάγο έχει τρία βασικά σημεία. Γίνεται λόγος για χαρακτηριστικά εγκληματικής οργάνωσης που κρύβεται πίσω από ανώνυμους λογαριασμούς για διασπορά ψευδών ειδήσεων, αλλά και για προτροπή άσκησης βίας σε βάρος του ίδιου του πρωθυπουργού και των κυβερνητικών στελεχών. Εν ολίγοις ζητείται η διερεύνηση της συστηματικής επιχείρησης διασποράς ψευδών ειδήσεων και θεωριών συνωμοσίας η οποία εκτυλίσσεται τις τελευταίες τρεις εβδομάδες στο Τwitter από ανώνυμους χρήστες και εργαλειοποιεί με βάναυσο τρόπο τα ασυνόδευτα ανήλικα, ώστε να διαπιστωθεί αν προκύπτουν αξιόποινες πράξεις.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές το τελευταίο διάστημα, μια σειρά από ανώνυμους λογαριασμούς στο διαδίκτυο υποστήριξε ότι συνολικά 1.000 ασυνόδευτα παιδιά έχουν χαθεί και έχουν δοθεί στο εξωτερικό σε παιδόφιλους. Μέσα σε όλο αυτό το αφήγημα ενέπλεξαν και τον ίδιο τον πρωθυπουργό, την αρμόδια Ειδική Γραμματεία, υπουργεία και ΜΚΟ. Μάλιστα, για να ενισχύσουν όλες αυτές τις ψευδείς ειδήσεις τα trolls υποστήριξαν πως για τον λόγο αυτόν το Μέγαρο Μαξίμου είχε αρχικά υπό τη δικαιοδοσία του τα ασυνόδευτα, πριν συσταθεί η Ειδική Γραμματεία με ολοκληρωμένη δομή στο υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου.

Οι επιτήδειοι αυτοί, κρυμμένοι πίσω από ανώνυμους λογαριασμούς με συνεχείς αναρτήσεις καλούσαν σε εξέγερση στο Σύνταγμα και σε ένοπλη εισβολή στη Βουλή, ενώ παράλληλα προέτρεπαν σε χρήση βίας εναντίον κυβερνητικών στελεχών.

Μαζί με τη μηνυτήρια αναφορά, στον Αρειο Πάγο κατατέθηκαν και συγκεκριμένες αναρτήσεις που ειδικά τις τρεις τελευταίες εβδομάδες κάνουν τον γύρο του διαδικτύου. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι σε μία από αυτές τις αναρτήσεις γίνεται λόγος για την πρόσφατη απόφαση του δημάρχου Αθηναίων, Κώστα Μπακογιάννη, να ανασταλεί η λειτουργία της δομής φιλοξενίας προσφύγων στον Ελαιώνα. Ως αντίδραση για την απόφαση αυτή, οι αναρτήσεις καλούσαν τους πρόσφυγες να ξεσηκωθούν και να εισβάλουν στο δημαρχείο της Αθήνας. Αυτό, βέβαια, είναι μόνο ένα δείγμα από αντίστοιχες αναρτήσεις που έχουν γίνει από συγκεκριμένους λογαριασμούς στο Τwitter. Χρησιμοποιώντας εμετικές εκφράσεις τα trolls, που πλέον ερευνώνται από τη Δικαιοσύνη, αναρτούν τα ίδια σχόλια, που βρίθουν από συκοφαντίες και προτρέπουν σε βία. Αντίστοιχες αναρτήσεις έγιναν ακόμα και την ημέρα της κηδείας της Φώφης Γεννηματά…
Πηγή: Realnews