Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις στο Google NewsΗ συζήτηση για τα δικαιώματα των ατόμων της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας παίρνει μεγάλες διαστάσεις, ύστερα από τα τελευταία γεγονότα στην Ουγγαρία, καθώς κράτη-μέλη της ΕΕ τοποθετούνται επίσημα και πιέζουν την Κομισιόν για μέτρα.
Ποια είναι όμως η θέση της ΕΕ με βάση και την πολύ πρόσφατη στρατηγική που παρουσίασε η Κομισιόν για τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα;
Τί πυροδότησε τη συζήτηση;
Η ουγγρική κυβέρνηση πέρασε νόμο την προηγούμενη βδομάδα που απαγορεύει την «προώθηση» της ομοφυλοφιλίας σε ανήλικους» και εγκρίθηκε με τη θετική ψήφο 157 βουλευτών. «Η πορνογραφία και το περιεχόμενο που εκφράζει την σεξουαλικότητα ή προωθεί την παρεκτροπή της ταυτότητας του φύλου, την αλλαγή φύλου και τη ομοφυλοφιλία δεν πρέπει να είναι προσβάσιμα στους κάτω των 18 ετών», αναφέρεται στο κείμενο της τροπολογίας.
Αυτή η απόφαση προκάλεσε αντιδράσεις τόσο από την αντιπολίτευση όσο και από την ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα αλλά δεν περιορίστηκε εκεί. Σε κοινή τους δήλωση κράτη-μέλη της ΕΕ εξέφρασαν την βαθιά τους ανησυχία σχετικά με την νέα ουγγρική νομοθεσία και μίλησαν για παραβίαση της ελευθερίας της έκφρασης και για κατάφωρη διάκριση εις βάρος των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων. Μάλιστα, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, ανακοίνωσε ότι και η Ελλάδα υπογράφει την κοινή δήλωση των κρατών μελών, που προέκυψε με πρωτοβουλία του Βελγίου. Μέχρι στιγμής την κοινή δήλωση έχουν υπογράψει το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο, η Ολλανδία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Δανία, η Εσθονία, η Φινλανδία, η Σουηδία, η Λιθουανία, η Λετονία, η Ιρλανδία, η Ισπανία και η Ελλάδα.
Παράλληλα, το θέμα ακουμπάει πλέον και τον χώρο του αθλητισμού, καθώς η UEFA αποφάσισε να αρνηθεί το αίτημα του δημάρχου του Μονάχου να φωταγωγηθεί η «Allianz Arena» στα χρώματα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας στην αναμέτρηση της Γερμανίας με την Ουγγαρία για το EURO2020. Ήδη σε ένδειξη διαμαρτυρίας, στάδια σε διάφορες πόλεις της Ευρώπης θα φωταγωγηθούν στα αντίστοιχα χρώματα. Είχε προηγηθεί η απόφαση του τερματοφύλακα της εθνικής Γερμανίας. Μάνουελ Νόιερ να φέρει στο περιβραχιόνιο τα, εν λόγω, χρώματα του ουράνιου τόξου σε αγώνες του EURO2020, με την UEFA να καταλήγει ότι δεν προωθείται μήνυμα που να αντίκειται στους κανονισμούς.
Η στρατηγική της Κομισιόν για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ στην ΕΕ
Τον Νοέμβριο του 2020 η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πραγματοποίησε ομιλία για την κατάσταση της Ένωσης το 2020 και μεταξύ άλλων παρουσίασε την πρώτη στρατηγική της Επιτροπής για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ στην ΕΕ.
Σύμφωνα με το κείμενο, παρ’ όλο που τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί πρόοδος στην ΕΕ όσον αφορά την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ, εξακολουθούν να υπάρχουν διακρίσεις σε βάρος τους και με βάση τα στοιχεία που διαθέτει η Επιτροπή το 43% των ατόμων αυτών αισθάνεται ότι υφίσταται διακρίσεις. Με την πανδημία η κατάσταση απλώς επιδεινώθηκε και η Κομισιόν αποφάσισε να προτείνει ένα πλάνο στοχευμένων δράσεων, συμπεριλαμβανομένων νομικών και οικονομικών μέτρων με ορίζοντα πενταετίας. Συνεπώς, είναι ένα πρόγραμμα μακρόπνοο με σοβαρές πολιτικές και κοινωνικές προεκτάσεις.
Αντιμετώπιση των διακρίσεων
Η στρατηγική αναφέρει ότι η νομική προστασία κατά των διακρίσεων είναι καίριας σημασίας για την προαγωγή της ισότητας των ΛΟΑΤΚΙ. Η Επιτροπή θα προβεί σε απολογισμό, ιδίως στον τομέα της απασχόλησης. Η έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας για την ισότητα στην απασχόληση θα δημοσιευθεί έως το 2022. Σε συνέχεια της έκθεσης, η Επιτροπή θα υποβάλει προτάσεις για νομοθετικές πράξεις, ιδίως όσον αφορά την ενίσχυση του ρόλου των φορέων ισότητας. Η Επιτροπή θα προτείνει επίσης ένα κανονιστικό πλαίσιο που θα αντιμετωπίζει ειδικά τον κίνδυνο μεροληψίας και διακρίσεων, ο οποίος είναι εγγενής στα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης.
Διασφάλιση της ασφάλειας
Το κείμενο σημειώνει ότι τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα πλήττονται δυσανάλογα από εγκλήματα μίσους, ρητορική μίσους και βία, ενώ η ανεπαρκής καταγγελία εγκλημάτων μίσους εξακολουθεί να αποτελεί σοβαρό πρόβλημα. Για την εναρμόνιση της προστασίας από τα εγκλήματα μίσους και τη ρητορική μίσους κατά των ΛΟΑΤΚΙ, η Επιτροπή θα παρουσιάσει το 2021 πρωτοβουλία για την επέκταση του καταλόγου των «εγκλημάτων της ΕΕ», ώστε να συμπεριλάβει τα εγκλήματα μίσους και τη ρητορική μίσους, μεταξύ άλλων, όταν στοχοποιούν ΛΟΑΤΚΙ άτομα. Επιπλέον, η Επιτροπή θα παράσχει ευκαιρίες χρηματοδότησης για πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στην καταπολέμηση εγκλημάτων μίσους, της ρητορικής μίσους και της βίας κατά ΛΟΑΤΚΙ ατόμων.
Προστασία των δικαιωμάτων των οικογενειών «ουράνιο τόξο»
Λόγω των διαφορών στις εθνικές νομοθεσίες μεταξύ των κρατών μελών, οι οικογενειακοί δεσμοί μπορεί να μην αναγνωρίζονται πάντοτε όταν οι οικογένειες ομόφυλων ζευγαριών, για παράδειγμα, διασχίζουν τα εσωτερικά σύνορα της ΕΕ. Η Επιτροπή θα υποβάλει νομοθετική πρωτοβουλία για την αμοιβαία αναγνώριση της ιδιότητας του γονέα και θα διερευνήσει πιθανά μέτρα για τη στήριξη της αμοιβαίας αναγνώρισης ομόφυλων σχέσεων μεταξύ των κρατών μελών.
Ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ σε παγκόσμιο επίπεδο
Σε διάφορα μέρη του κόσμου, τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα βιώνουν σοβαρές παραβιάσεις και καταπατήσεις δικαιωμάτων, τονίζει η Επιτροπή. Η Επιτροπή θα στηρίξει δράσεις για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ στο πλαίσιο του Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας.
Επόμενα βήματα
Το κείμενο καταλήγει ότι τα κράτη μέλη ενθαρρύνονται να αξιοποιήσουν τις υφιστάμενες βέλτιστες πρακτικές και να αναπτύξουν τα δικά τους σχέδια δράσης για την ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ. Στόχος θα είναι η καλύτερη προστασία των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων από τις διακρίσεις και η συμπλήρωση της δράσης στο πλαίσιο της παρούσας στρατηγικής με μέτρα για την προαγωγή της ισότητας των ΛΟΑΤΚΙ σε τομείς αρμοδιότητας των κρατών μελών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παρακολουθεί τακτικά την υλοποίηση των δράσεων που περιγράφονται στη στρατηγική και θα υποβάλει ενδιάμεση επανεξέταση το 2023.
Οι κοινή δήλωση των κρατών μελών για τα γεγονότα στην Ουγγαρία απαιτεί από την Ευρωπαική Επιτροπή να χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία που διαθέτει για να εξασφαλίσει τη συμμόρφωση προς τους νόμους της ΕΕ. Μένει να δούμε τα επόμενα βήματα της Επιτροπής απέναντι στην Ουγγρική κυβέρνηση σε μια συζήτηση που προφανώς ξεπερνά τα ουγγρικά σύνορα.
