Το πνεύμα του νέου νόμου ήταν να εξαντλούνται τα περιθώρια συμβιβασμού μεταξύ οφειλέτη και πιστωτή προτού εκκινηθούν διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης. Καθώς, όμως, ο νέος νόμος συνεπάγεται αυξημένη γραφειοκρατία και καθυστερήσεις στην τιτλοποίηση των απαιτήσεων, οι servicers προτίμησαν να εφαρμόζουν τις διατάξεις του προηγούμενου νόμου ο οποίος εξακολουθούσε να βρίσκεται σε ισχύ.

Όπως εξηγεί στο Capital.gr ο νομικός Γιώργος Ψαράκης, προς το παρόν δεν έχουν εκδοθεί δικαστικές αποφάσεις που να ακυρώνουν την ισχύ του νόμου του 2003, με αποτέλεσμα να εκδίδονται αποφάσεις στα Πρωτοδικεία όλης της χώρας και προς τη μία και προς την άλλη κατεύθυνση -δηλαδή και υπέρ και κατά των servicers. “Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι να επικρατεί αδικία εις βάρος των οφειλετών, αφού κάθε φορά η απόφαση εξαρτάται από ποιο δικαστήριο θα πέσεις. Πού είναι η ασφάλεια δικαίου και η ισότητα;”, επισημαίνει ο ίδιος.

Σημειώνεται ότι τους τελευταίους μήνες έχουν εκδοθεί 10 εφετειακές αποφάσεις οι οποίες δικαιώνουν τους servicers, ωστόσο, όπως αναφέρει ο κ. Ψαράκης “δεν μπορούμε να παραβλέπουμε το γεγονός ότι η ασάφεια που επικρατεί στα δικαστήρια σήμερα για το συγκεκριμένο θέμα δημιουργεί νομικό πρόβλημα στην είσπραξη των απαιτήσεων έναντι των κόκκινων δανείων.

Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν οι servicers

Τις τελευταίες εβδομάδες επικρατούσε η πεποίθηση στους κύκλους των servicers ότι ο “γόρδιος δεσμός” θα λυθεί με ειδική τροπολογία την οποία θα κατέθετε είτε το υπουργείο Οικονομικών είτε το υπουργείο Δικαιοσύνης. Πηγές του υπουργείου Οικονομικών απαντούν, ωστόσο, σε σχετική ερώτηση του capital.gr ότι “ουδέποτε ο υπουργός Οικονομικών έχει μιλήσει για τροπολογία”.

Σύμφωνα με τον κ. Ψαράκη, το ζήτημα θα μπορούσε να είχε επιλυθεί με την έκδοση ερμηνευτικής διάταξης που θα αποσαφηνίζει το νόημα των αμφισβητούμενων διατάξεων. Ήδη, αναφέρει, υπάρχουν πολλές υποθέσεις στα δικαστήρια οι οποίες ωριμάζουν με αποτέλεσμα να εκδίδονται αποφάσεις προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση και η τάση αυτή θα συνεχιστεί.

Η παραπομπή του ζητήματος στον Άρειο Πάγο συνεπάγεται καθυστέρηση τουλάχιστον έξι μηνών κάτι που, όπως αναφέρουν πηγές του κλάδου, κινδυνεύει να βάλει στον “πάγο” όλες τις πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης. Ήδη τα πρωτοδικεία έχουν παγώσει την έκδοση διαταγών πληρωμής αναμένοντας την απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου, ενώ και οι τράπεζες έχουν παγώσει την έκδοση των εγγυητικών που απαιτούνται για την είσπραξη των εκπλειστηριασμάτων.

“Οι επιπτώσεις αυτής της κατάστασης έχουν ήδη ξεκινήσει, με την αδυναμία μας να εισπράξουμε τα εκπλειστηριάσματα. Αυτό συνεπάγεται άμεσο και σοβαρό αντίκτυπο στα business plans των τιτλοποιήσεων που ήδη γίνεται ορατός”, δηλώνει στο Capital.gr υψηλόβαθμη πηγή του κλάδου. Τα business plans παρουσίαζαν αποκλίσεις από τους στόχους ήδη προ πανδημίας, οι οποίες αναμενόταν να γεφυρωθούν είτε μέσω συναλλαγών στη δευτερογενή αγορά είτε μέσω της επανακκίνησης των πλειστηριασμών. Μετά τις πρόσφατες εξελίξεις, όμως, και οι δύο διαδικασίες μπαίνουν στις ελληνικές καλένδες, αναφέρουν οι ίδιες πηγές.

Η πολύμηνη καθυστέρηση αναμένεται να πλήξει σοβαρά και τη διαδικασία σύστασης του Φορέα Ακινήτων αλλά και τον εξωδικαστικό μηχανισμό. “Εάν οι μη ρυθμισμένοι οφειλέτες δεν λαμβάνουν διαταγή πληρωμής, πώς θα κινητοποιηθούν για να ρυθμίσουν τα χρέη τους;”, διερωτώνται οι ίδιες πηγές. “Η κατάσταση αυτή χτυπά την κουλτούρα πληρωμών στην καρδιά της, καθώς το πάγωμα των διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης είναι ουσιαστικά η χαρά του στρατηγικού κακοπληρωτή”, επισημαίνουν.

Μια ακόμη σοβαρή “παράπλευρη απώλεια” είναι η εκκρεμότητα των κρατικών εγγυήσεων για τις τιτλοποιήσεις που έχουν ενταχθεί στον “Ηρακλή”, οι οποίες κινδυνεύουν να προσμετρηθούν από τη Eurostat στο δημόσιο χρέος. Σε περίπτωση που ενισχυθεί η πιθανότητα να μην τηρηθούν τα business plans και να εκπέσουν οι κρατικές εγγυήσεις, είναι βέβαιο ότι δεν θα αποφύγουμε την προσμέτρησή τους στο κρατικό χρέος, εκτιμούν αρμόδιες πηγές.