Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις στο Google NewsΗ μείωση του ΕΝΦΙΑ έγινε αντικείμενο εξαγγελιών, τόσο από την Κυβέρνηση, όσο και από την Αξιωματική Αντιπολίτευση κατά την πρόσφατη ΔΕΘ, και ορθά, μιας και από το 2011 – πρώτη χρονιά εφαρμογής του, ως “συνοδευτικό” των λογαριασμών της ΔΕΗ – μέχρι και την αυτονόμηση του, ο ΕΝΦΙΑ δημιούργησε ανυπέρβλητες οικονομικές δυσκολίες στα ελληνικά νοικοκυριά.
Του Αλέξανδρου Μωραϊτάκη*
Μετά από 7 χρόνια λοιπόν, και έχοντας πλέον η χώρα περιέλθει σε μια… σχετική δημοσιονομική ισορροπία, δίδεται για πρώτη φορά η δυνατότητα μείωσής του κατά 30% την επόμενη διετία, ποσοστό στο οποίο συμφωνούν ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ. Ωστόσο, με μια προσεκτική ματιά στα εξαγγελθέντα των δύο πλευρών, καταλαβαίνει κανείς ότι τα δύο κόμματα έχουν μια τελείως διαφορετική προσέγγιση και στόχευση.
Η σημερινή κυβέρνηση στοχεύει στην ελάφρυνση “των φτωχότερων” και του ευρέος κοινού της μικρής ιδιοκτησίας, όπου οι μειώσεις ενδέχεται να φτάσουν σε κάποιες περιπτώσεις και στο 50% σε ορίζοντα διετίας, ενώ η ΝΔ προσανατολίζεται σε ένα δίκαιο μοίρασμα της έκπτωσης προς όλους τους ιδιοκτήτες ακίνητης περιουσίας.
Τι υπόσχεται η Κυβέρνηση για τον ΕΝΦΙΑ
Σύμφωνα με τα όσα δήλωσε ο Πρωθυπουργός στη ΔΕΘ, μέχρι το τέλος του έτους θα νομοθετηθεί η σταδιακή μείωση του ΕΝΦΙΑ, που θα φτάνει έως και 50% για 1,2 εκατομμύρια χαμηλές περιουσίες και 30% μεσοσταθμικά. Η μείωση θα γίνει σε δυο φάσεις, με την πρώτη το 2019 και τη δεύτερη το 2020.
Αυτό σημαίνει ότι θα γίνει έκπτωση 30% για τους ιδιοκτήτες με ατομική περιουσία έως 60.000 ευρώ, ενώ ο συντελεστής θα μειώνεται όσο μεγαλώνει η αξία της ατομικής περιουσίας.
Ειδικότερα, για το 2019 θα δουν μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά:
-30% πολίτες με μικρή περιουσία (από 0,01 – 60.000 ευρώ)
-21,08% πολίτες με περιουσία από 60.000,01 – 100.000 ευρώ
-9,54% πολίτες με περιουσία από 100.000,01 – 150.000 ευρώ
-2,72% πολίτες με περιουσία 150.000,01 – 200.000 ευρώ
-Για τις υπόλοιπες κατηγορίες με περιουσία από 200.000,01 ευρώ και άνω δεν θα υπάρξει καμία μείωση.
Μπορεί λοιπόν να φαίνεται ότι θα ωφεληθεί μια μεγάλη μερίδα πολιτών, ωστόσο το όφελος αυτό να είναι πολύ μικρό, αφού είναι πολύ μεγάλος ο αριθμός των ιδιοκτητών με περιουσία έως 60.000 (3,488 εκατ. άτομα). Πρέπει επίσης να θυμίσουμε ότι σε αυτούς, εντάσσονται και οι περίπου 1,35 εκατ. ιδιοκτήτες οι οποίοι, λόγω χαμηλού εισοδήματος, δικαιούνται ούτως ή άλλως έκπτωση 50%. Άρα, γι’ αυτούς η έκπτωση του 30% θα γίνει μετά την αφαίρεση του 50%, με αποτέλεσμα το κέρδος σε πραγματικούς όρους να είναι μερικά ευρώ.
Επίσης, με την εξαγγελία του πρωθυπουργού η μεσαία και η μεγάλη ακίνητη περιουσία θα έχει παρά πολύ μικρό ή και μηδενικό όφελος.
Η “εμπροσθοβαρής” πρόταση της ΝΔ
Η ΝΔ από την άλλη πλευρά αναμένεται να προχωρήσει σε “οριζόντια” μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 20% για το 2019 και αύξηση του συντελεστή της μέσης ελάφρυνσης από το 20% στο 30% το 2020.
Επίσης η “έκπτωση” θα αφορά και τον κύριο και τον συμπληρωματικό φόρο, που σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει κατηγορία χωρίς ελάφρυνση.
Η δομική διαφορά πάντως των εξαγγελιών Μητσοτάκη, είναι ότι τα έσοδα από τον ΕΝΦΙΑ θα τα εισπράττουν απευθείας οι Δήμοι. Αυτό σημαίνει ότι το κράτος θα σταματήσει να χρηματοδοτεί την τοπική αυτοδιοίκηση και οι Δήμοι πλέον θα είναι οι ίδιοι υπεύθυνοι για τη διαχείριση των χρημάτων τους.
Σε ό,τι αφορά το δημοσιονομικό κόστος της κάθε πρότασης, στην περίπτωση της ΝΔ, προσεγγίζει τα 600 εκατ. ευρώ για τον πρώτο χρόνο, θα είναι δηλαδή διπλάσιο του κόστους της πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ (320 εκατ. ευρώ), γεγονός το οποίο σημαίνει ότι ναι μεν το κράτος θα εισπράξει λιγότερα, αλλά θα αυξηθεί το διαθέσιμο εισόδημα, το οποίο θα αναζωογονήσει την κατανάλωση και τη ρευστότητα στην οικονομία ή τις καταθέσεις.
Μπορεί λοιπόν, η σταδιακή βελτίωση των προοπτικών της οικονομίας να μας δίνει πλέον τη δυνατότητα εξορθολογισμού του ΕΝΦΙΑ, μέσω των επερχόμενων μειώσεων, ωστόσο, ο φόρος αυτός δεν παύει να είναι ένας κοινωνικά άδικος φόρος και ενίοτε δημευτικός, καθώς υπολογίζεται με αξίες που δεν υπάρχουν σήμερα, σε ακίνητα που δεν ενοικιάζονται και δεν πωλούνται. Βασίζεται σε ανύπαρκτα εισοδήματα με βάση “αντικειμενικά” κριτήρια, ενώ πέρα από την αντικειμενική αξία της ακίνητης περιουσίας συνυπολογίζει στα συνολικά τετραγωνικά και χώρους μικρής εμπορικής αξίας.
Θυμίζουμε, ότι από τη στιγμή που μπήκε στη ζωή μας ως χαράτσι, δεν είχε αφορολόγητο, δεν προέβλεπε εκπτώσεις για τις αδύναμες κοινωνικές ομάδες, όπως τους ανέργους ή τους πολυτέκνους, φορολογούσε κάθε είδους κτίσμα, όπως κενά ή ημιτελή κτίσματα και το πιο παράδοξο όλων, ότι υπολογιζόταν με βάση τις αξίες του 2007, ενώ στην πραγματικότητα όλα αυτά τα χρόνια υπήρχε –και εξακολουθεί να υπάρχει – πλήρης απαξίωση του κλάδου των ακινήτων.
Ποιο είναι το συμπέρασμα όλων αυτών; Έχουμε κάνει ένα βήμα μπροστά. Καλοδεχούμενες οι μειώσεις που έρχονται, αλλά το θέμα της κατάργησης του ΕΝΦΙΑ δεν πρέπει να “φύγει από το τραπέζι”.
Για την ιστορία, υπενθυμίζω ότι ο υπογράφων είχε προτείνει επίσημα τον Ιανουάριο του 2015 την κατάργηση του ΕΝΦΙΑ, παραθέτοντας εναλλακτικές προτάσεις και καταδεικνύοντας την “οδό” της λύσης.
Η όποια κυβέρνηση, θα πρέπει να έχεις ως μακροπρόθεσμο στόχο την αντικατάστασή του από ένα σταθερό φορολογικό σύστημα, με κλίμακες και κοινωνικά δίκαιο.
*Ο κ. Αλέξανδρος Μωραϊτάκης είναι τέως Βουλευτής Α’ Αθήνας της Ν.Δ., Οικονομολόγος, τέως Πρόεδρος ΣΜΕΧΑ
