29 Μαρτίου 2024 / 5:03 μμ
29 Μαρτίου 2024 / 5:03 μμ

Γιατί ο Υμηττός αποτελεί ένα θαύμα της φύσης

από fimotro

Ο Υμηττός είναι ένας από τους τέσσερις ορεινούς όγκους που αγκαλιάζουν την Αττική, τόπος κοινοτικής σημασίας NATURA 2000.

Στον Υμηττό έχουν καταγραφεί 44 είδη ορχεοειδών, 40 από αυτά είναι ενδημικά, Παράλληλα έχουν καταγραφεί 112 είδη πουλιών, το ¼ αυτών που καταγράφονται στην Ελλάδα.

Η πανίδα του βουνού περιλαμβάνει πολλά ενδημικά και προστατευόμενα είδη Η περιβαλλοντική συμβολή του βουνού είναι πολυδιάστατη και ο ρυθμιστικός του ρόλος αναντικατάστατος:
• στην ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα του λεκανοπεδίου, με την παραγωγή οξυγόνου και την απορρόφηση των μικροσωματιδίων από τα φυλλώματα των δέντρων
• στο κλίμα της Αττικής, γιατί με τα ρεύματα αέρα που αφήνει ελεύθερα να δημιουργηθούν φρεσκάρει και ανανεώνει τη ρυπογόνο ατμόσφαιρα των πόλεών μας
• στη συλλογή νερού και στον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα
• στη μείωση των πλημμυρικών φαινομένων, με τη βοήθεια του ριζικού συστήματος της χλωρίδας του

Επιπλέον, λόγω της εύκολης προσβασιμότητας, ο Υμηττός είναι ένας ορεινός όγκος με σημαντική αξία αναψυχής για τους Αθηναίους, διότι προσφέρεται για περιπάτους, φυσιολατρικές δραστηριότητες, διαδρομές με ποδήλατο και ορειβατικές διαδρομές. (βλ.Υπόμνημα «Κίνησης Πολιτών Ηλιούπολης» στο ΣτΕ, 2016 ).

Από ποιούς και από τι κινδυνεύει ο Υμηττός;

Ο Υμηττός, εδώ και αρκετές δεκαετίες, βρίσκεται στο επίκεντρο μιας συνολικής και γενικευμένης επίθεσης που στοχεύει στην εξαφάνιση του δημόσιου και δασικού χαρακτήρα του.

Ιδιώτες, εκκλησία, κρατικοί φορείς και Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης καταπατούν συστηματικά εκτεταμένες εκτάσεις του βουνού, χτίζουν αυθαίρετα κτίσματα, μεθοδεύουν, σχεδιάζουν και προωθούν μια σειρά από κτιριακές εγκαταστάσεις και δραστηριότητες που έχουν ως αποτέλεσμα την αλλοίωση της φυσιογνωμίας του, ενώ οι αλλεπάλληλες πυρκαγιές και οι εμπρησμοί οδηγούν στη ραγδαία συρρίκνωση των δασικών εκτάσεων.

Με το Προεδρικό Διάταγμα του 1978 (ΦΕΚ 544 Δ’/1978), επιχειρήθηκε η ανακοπή της επέκτασης υφιστάμενων αυθαίρετων οικισμών και δόμησης νέων κατοικιών στις Ζώνες προστασίας του Υμηττού (Α’ και Β’), ενώ δίνονταν η δυνατότητα κατασκευής κτιριακών εγκαταστάσεων για κοινωφελή έργα στην Β’ Ζώνη (σχολεία, νοσοκομεία, αθλητικές, πολιτιστικές, στρατιωτικές εγκαταστάσεις κλπ.).

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη διάνοιξη νέων δρόμων και την κατασκευή ποικίλων ιδιωτικών και δημόσιων κτιρίων, σε διάφορα σημεία του Υμηττού, αλλά και την κατασκευή πολυτελών συνήθως κατοικιών οι οποίες αδειοδοτούνταν ως «πολιτιστικές εγκαταστάσεις», «αναψυκτήρια», κλπ.

Το Προεδρικό Διάταγμα (Π.Δ.) για την προστασία του Υμηττού (ΦΕΚ 187 Δ’/16.6.2011) που καθόρισε το νέο πλαίσιο προστασίας του Υμηττού, συνάντησε εξ’ αρχής τις έντονες αντιδράσεις εκατοντάδων αυθαιρετούχων – διεκδικητών – καταπατητών του βουνού, καθώς και κάποιων Δημάρχων όμορων δήμων, οι οποίοι έχουν καταθέσει στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) αιτήσεις ακύρωσης του Π.Δ., επικαλούμενοι προσχηματικά την «προστασία του περιβάλλοντος», διεκδικώντας ουσιαστικά την νομιμοποίηση περιοχών αυθαιρέτων, την προσθήκη νέων χρήσεων γης και, κυρίως, τη συρρίκνωση της Ζώνης Α’ απόλυτης προστασίας του βουνού.

Ο ΣΠΑΥ (Σύνδεσμος Προστασίας και Ανάπτυξης Υμηττού), ο οποίος αποτελεί θεσμικό φορέα των Δήμων που περιβάλλουν τον Υμηττό και σύμφωνα με το καταστατικό του έχει ως σκοπό την προστασία του βουνού, με απόφασή της προηγούμενης διοίκησής του, είχε ταχθεί υπέρ της επέκτασης της Α’ Ζώνης προστασίας του Υμηττού.

Ωστόσο, ο σημερινός Πρόεδρος του ΣΠΑΥ Δήμαρχος Ηλιούπολης Β. Βαλασόπουλος, αντί να πρωτοστατεί στην υπεράσπιση του Π.Δ. προστασίας του Υμηττού, συμπαρατάχτηκε μαζί με τους καταπατητές για την ακύρωσή του, δηλώνοντας: «…Το Προεδρικό Διάταγμα του 2011 είναι ακραίο…. Δεν μπορεί η Α’ Ζώνη να επεκταθεί έως τα όρια του σχεδίου πόλης…» (Καθημερινή, 8. 10. 2016).

Αντιστάσεις των πολιτών

Το Π.Δ του 2011 το οποίο αποτελεί μια βελτιωμένη εκδοχή του προηγηθέντος Π.Δ του 1978, είναι αποτέλεσμα της συνεχούς παρέμβασης των πολιτών τα τελευταία 30 χρόνια για την προστασία του βουνού.

Τον Απρίλιο του 1990 διοργανώθηκε στην Ηλιούπολη από την «Πρωτοβουλία Πολιτών για την προστασία του Υμηττού» μια Ημερίδα με τίτλο «1η Συνάντηση για τον Υμηττό», στην οποία συμμετείχαν κινήσεις πολιτών και τοπικοί φορείς από δήμους που συνορεύουν με τον Υμηττό.

Ακολούθησαν 7 ακόμη συναντήσεις: στον Χολαργό τον Δεκέμβριο του 1990, στα Γλυκά Νερά το 1992, στον Βύρωνα (Καρέα) το 1993, στην Άνω Γλυφάδα το 1997, στην Αγ. Παρασκευή το 1999, στην Καισαριανή το 2007 και στην Αργυρούπολη το 2011. Οι δυο τελευταίες Συναντήσεις διοργανώθηκαν από την «Διαδημοτική Συντονιστική Επιτροπή για την διάσωση του Υμηττού», ενώ μετά το 2015 λειτουργεί η «Διαδημοτική Επιτροπή για την προστασία του Υμηττού».

Σε όλες αυτές τις Συναντήσεις συμμετείχαν ως ομιλητές ειδικοί επιστήμονες διαφόρων ειδικοτήτων (δασολόγοι, πολεοδόμοι, περιβαλλοντολόγοι, κυκλοφοριολόγοι, αρχαιολόγοι, ιστορικοί κ.ά),ακτιβιστές, αλλά και δήμαρχοι, δημοτικοί σύμβουλοι κ.ά. Έγινε εκτεταμένη αναφορά σε ζητήματα που αφορούν την προστασία του Υμηττού, όπως: Δασοπυροπροστασία, πυρκαγιές, αναδασώσεις, αυθαίρετη δόμηση, καταπατήσεις, εγκαταστάσεις κοινωνικού εξοπλισμού, αρχαιολογικοί χώροι ,σπήλαια, αυτοκινητόδρομοι και διαμορφώθηκαν θέσεις, και προτάσεις γύρω από τις οποίες αναπτύχθηκαν στην συνέχεια μια σειρά σημαντικές αντιστάσεις των πολιτών (Κέντρο Υπερυψηλής Τάσης – Κ.Υ.Τ, νέοι αυτοκινητόδρομοι, κ.α) (1)

Ποιους εξυπηρετεί η ακύρωση του Προεδρικού Διατάγματος προστασίας του Υμηττού;

Η πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) για την ακύρωση του Προεδρικού Διατάγματος (Π.Δ.) προστασίας του Υμηττού του2011, λόγω της μη εκπόνησης Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), βρίσκεται μεν στα πλαίσια της ισχύουσας νομιμότητας, δημιουργεί ωστόσο νέους σοβαρούς κινδύνους για το οικοσύστημα του βουνού και το δημόσιο συμφέρον.

Επισημαίνεται ότι, με καθυστέρηση δέκα μηνών, τον Ιούλιο του 2016, το ΥΠΕΝ ανέθεσε σε ιδιώτη τη σύνταξη ΣΜΠΕ, η οποία, δυόμισυ χρόνια μετά την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, για άγνωστους, αλλά και «γνωστούς» λόγους, δεν έχει δημοσιοποιηθεί. Σημειωτέον ότι η υπογραφείσα σύμβαση με τον μελετητή προέβλεπε συνολική διάρκεια εκπόνησης της ΣΜΠΕ τους τρεις μήνες από την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης. Ας δοθεί μια απάντηση από τους αρμόδιους υπουργούς κ.κ. Γ. Σταθάκη & Σ. Φάμελλο, γιατί συνέβη αυτό.

Ακόμη, δεν έχουν ολοκληρωθεί και δεν έχουν αναρτηθεί οι δασικοί χάρτες για τον Υμηττό, ενώ έχουν παραδοθεί από τον μελετητή στις αρμόδιες υπηρεσίες από το 2012, και ενώ προωθείται η ουσιαστική νομιμοποίηση των λεγόμενων «οικιστικών πυκνώσεων», που αποτελούν παράνομους οικισμούς αυθαιρέτων κατοικιών εντός δασικών περιοχών.

Επισημαίνεται ακόμη ότι, ενώ το Προεδρικό Διάταγμα του 2011 για την προστασία του Υμηττού προέβλεπε την καταγραφή όλων των υφιστάμενων αυθαιρέτων κτισμάτων, το 2013, με «φωτογραφική» ρύθμιση στο Ν. 4178 εξαιρέθηκαν από την κατεδάφιση για 10 χρόνια τα αυθαίρετα στον Υμηττό, ακόμη και οι βίλλες-αναψυκτήρια τύπου Μαγγίνα. Σήμερα, ισχύει ακόμη αυτή η «ρύθμιση». Ας δοθεί μια απάντηση και γι’ αυτό…

Ένας ακόμη σοβαρός κίνδυνος που απειλεί τον Υμηττό προέχεται από το γεγονός της ολοκλήρωσης της διαδικασίας σύνταξης των Κτηματολογικών Πινάκων των όμορων Δήμων, στους οποίους περιλαμβάνονται και δημόσιες δασικές εκτάσεις στις παρυφές του Υμηττού, ενώ δεν υπάρχουν ακόμη εγκεκριμένοι δασικοί χάρτες. Σύμφωνα με την πρόσφατη απόφαση 1203/2017 του Συμβουλίου της Επικρατείας, επειδή η διαδικασία του Κτηματολόγιου έχει προηγηθεί σε διάφορες περιοχές της χώρας χωρίς την κατάρτιση δασικών χαρτών, «…αφήνεται χωρίς πλήρη προστασία ο δασικός πλούτος της χώρας, ο οποίος αποτελεί πολύτιμο περιβαλλοντικό αγαθό και ιδίως, αποκόπτονται από τη δημόσια κτήση δασικού χαρακτήρα εκτάσεις και, μάλιστα, ευρισκόμενες πλησίον αστικών περιοχών, αφού τα εγγραφέντα φερόμενα ως δικαιώματα οποιουδήποτε τρίτου επ’ αυτών βαίνουν προς οριστικοποίηση, η δε αμφισβήτησή τους από το Δημόσιο, ακόμη κι αν ευδοκιμήσει, θα έχει μόνον ενοχικές συνέπειες». (2).

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ...

© 2024 fimotro.gr – All Rights Reserved

design & development by Webartstudio.gr

Η ιστοσελίδα μας χρησιμοποιεί cookies για την καλύτερη περιήγηση σας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε αυτήν τη σελίδα αποδέχεστε τα Cookies. Αποδοχή Περισσότερα